Van antennes naar applicaties: ontdek het ware potentieel van 5G

Sinds 2020 genieten Proximus-klanten van hogere datasnelheden dankzij 5G. “Eigenlijk heet de huidige dienst 5G Non-Standalone, kortweg 5G NSA. Deze gebruikt verbeterde 5G-radio-infrastructuur, zoals antennes, maar vertrouwt onderliggend op een 4G-core-netwerk. Door deze hybride set-up blijft het ware potentieel onbenut”, verduidelijkt Rembert Van den Bosch, Product Manager 5G bij Proximus NXT. Het core-netwerk is het hart van elk mobiel netwerk.

Het laat toe dat mobiele apparaten verbinding maken met het netwerk en dat data- en spraakdiensten efficiënt geleverd worden. “5G NSA is dus al beschikbaar, maar op de volwaardige 5G-ervaring, 5G StandAlone (SA), is het nog even wachten. Voor 5G SA zijn aanpassingen nodig op twee niveaus: enerzijds bij de antennes, anderzijds in het netwerk. Proximus is al enkele jaren volop met die transitie bezig.”

5G NSA verdubbelt de datasnelheid aanzienlijk ten opzichte van 4G (LTE), met snelheden tot wel 2 gigabit per seconde. Toch is deze verbetering eerder een overgangsfase dan wel een eindpunt. Want in tegenstelling tot de voorgaande upgrades – van 2G tot 4G – zit de ware kracht van 5G SA in het vernieuwde core-netwerk.

“Dat leidt tot een veel innovatiever toepassingsgebied, omdat de nieuwe dienst een hogere snelheid combineert met lage latency, state-of-the-art beveiliging, bellen via Voice over New Radio (VoNR) en netwerk slicing.” De lancering van 5G NSA was dus een tussenstap om klanten een verbeterde service te bieden, terwijl de ware omslag achter de schermen plaatsvindt.

Omschakeling naar 5G Standalone (SA)

Om 5G SA volwaardig te ondersteunen, moeten operatoren een uitgebreid programma doorlopen zodat het netwerk en de antennes naadloos met elkaar integreren. “De uitrol van 5G SA begon met de veiling door het BIPT van de 5G-frequentiebanden en de upgrade van de antennes. Intussen is 70% daarvan aangepast en we verwachten dit te finaliseren tegen 2026”, zegt Rembert. “Tegelijkertijd rollen we een volledig nieuwe 5G SA-core uit met een gedistribueerde en cloud-native architectuur. Die plaatst netwerkfuncties dichter bij de gebruikers, wat zich vertaalt in een snellere gegevensverwerking en een lagere latency. Daardoor is een bredere waaier aan toepassingen mogelijk.”

De ondersteuning van IoT is hier een mooi voorbeeld van en gebeurt vandaag al. Denk aan het gebruik van drones in sportevenementen, maar evengoed aan 5G-geconnecteerde sensoren in logistieke, productie- of industriële omgevingen. De volgende stap is de integratie van 5G SA op smartphones.

Dat biedt mogelijkheden voor snellere communicatie tussen applicaties en cloudgebaseerde diensten, of voor de integratie van een AI-agent op de smartphone die snellere en relevantere input aanlevert voor de gebruiker. “Deze evolutie is complexer, want het vereist dat smartphoneleveranciers hun deel van het werk doen. Tegelijk stellen zij strenge eisen op het vlak van privacy en beveiliging.”

Rembert Van den Bosch, Product Manager 5G bij Proximus NXT

Network slicing

Zoals aangegeven brengt de gedistribueerde 5G SA-architectuur nieuwe functionaliteiten met zich mee. Een van de belangrijkste is network slicing. “Dit laat operatoren toe verschillende virtuele netwerken of slices te creëren op één fysiek netwerk. Zo’n slice stem je dan af op specifieke diensten, klanten of zelfs applicaties”, legt Rembert uit. “Vergelijk het met het opdelen van een snelweg in verschillende rijstroken en het reserveren van elke rijstrook voor een specifiek type voertuig. Hierbij krijgt elke rijstrook zijn eigen verkeersregels. Eind 2023 voerden we een succesvolle proof of concept uit met slicing op een test 5G netwerkNieuw venster ."

Met slicing optimaliseert u de performantie van het mobiele netwerk en dus ook de ervaring van remote gebruikers voor kritieke toepassingen, zoals realtime samenwerking, kwaliteitsvolle videoconferenties en veilige datatransfer.

“Zo krijgen bijvoorbeeld de hulpdiensten dankzij 5G slicing voorrang op het netwerk zodat betrouwbare en onmiddellijke toegang tot de nodige informatie en communicatiekanalen gegarandeerd kan worden. Een mogelijkheid is om op een smartphone onderscheid te maken tussen privé- en professionele applicaties, en de routering en connectiviteit te differentiëren. De verbeterde stabiliteit is dan weer interessant voor videocommunicatie en augmented reality, wat eveneens in een bedrijfscontext zijn meerwaarde biedt.”

Quantum-safe

Waar slicing de datadiensten ondersteunt op 5G SA, moet ook de spraakdienst evolueren naar een nieuwe technologie, namelijk Voice over New Radio (VoNR). “In vergelijking tot de huidige spraakdienst VoLTE (4G) blijft een smartphone met VoNR altijd op de 5G SA-datadienst, zelfs tijdens telefoongesprekken”, gaat Rembert verder.

“Op termijn verwachten we dat VoNR eveneens de kwaliteit en de set-uptijd van gesprekken verder zal verbeteren.” In december 2024 demonstreerde Proximus, samen met zijn netwerkpartners en met Google, de eerste geslaagde VoNR-gesprekken met een Pixel-smartphone op een Belgisch mobiel netwerk. Niet enkel in een labomgeving, maar ook op het operationele netwerk tussen onze 5G hub bij Fabriek Logistiek in Gent en het Proximus kantoorgebouw in Brussel.

Om 5G SA-diensten futureproof te ondersteunen, komt er bovendien een nieuw SIM-type, beschikbaar in SIM- en eSIM-formaat. “Deze 5G SIM biedt quantum-safe beveiliging om het dataverkeer te beschermen tegen pogingen van quantum-computing de-encryptie.” De TUAK-encryptie garandeert – dankzij haar grotere en complexere algoritmes – de privacy en de veiligheid van de gebruiker, en beschermt ze bedrijven tegen potentiële bedreigingen. “Die 5G SIM is een absolute must om smartphoneleveranciers mee op de kar te krijgen.”

Rembert Van den Bosch, Product Manager 5G bij Proximus NXT

Realtime dataverwerking

Voor IoT is de snelheid en lage latency waarmee enorme hoeveelheden data verwerkt worden cruciaal. “Het nieuwe netwerk maakt daarin echt een sprong voorwaarts. Vandaag zien we al dat bedrijven sensoren gebruiken om apparaten te monitoren of drones inzetten voor voorraadbeheer in magazijnen”, aldus Rembert. “In de toekomst wordt verdere automatisering mogelijk, bijvoorbeeld door het gebruik van autonome voertuigen of robotica in industriële settings. Hierbij speelt privacy niet echt een rol, maar maken de realtime dataverwerking, de hogere beveiliging en de betrouwbaarheid van het mobiele netwerk het verschil.”

5G SA: een en-enverhaal

Dat 5G SA heel wat in zijn mars heeft, is intussen duidelijk. Ook binnen de zogenaamde bedrijfsmuren is een rol weggelegd voor deze technologie. “Voor veel bedrijven biedt 5G SA een unieke kans om hun huidige datanetwerk te versterken”, aldus Rembert. “Op grote bedrijfssites is een wifinetwerk niet altijd realiseerbaar, omwille van de kost of de fysieke beperkingen, zoals metalen pijpleidingen die interferenties geven. 5G SA is dan een kostenefficiënte aanvulling. Het vormt een en-enverhaal met bestaande netwerken en connectiviteit. Ook private 5G SA-netwerken zullen hier deel van uitmaken, wat onder meer interessant is voor de farmaceutische industrie.”

Bedrijven die efficiënt en concurrentieel willen blijven in een veranderende digitale wereld, kunnen niet om 5G SA heen. “Tijdens die transitie is een nauwe wisselwerking met de verschillende smartphoneleveranciers een absolute noodzaak. Alleen zo slaagt Proximus erin, samen met zijn partners, de kwaliteit van de huidige en toekomstige diensten te garanderen.”