Vijf ingrediënten voor de perfecte Eurosong-hit

Elke editie heeft wel een paar kostuums die eruit springen. Verschillende landen rekruteren hun beste stylisten om de artiesten op hun paasbest op het podium te kunnen zetten. Soms met overweldigende pracht, soms met een kwinkslag en een knipoog. Als je wil dat je artiest opvalt, moeten hun kleren meteen in het oog springen en dat kan zowel met een schitterende galajurk als met een extravagant rubberen pak. Oogverblindend of kitscherig, maar altijd doordacht en met een boodschap. Sommige kostuums op Eurosong zullen ons nog heel lang bijblijven.

Probeer vooral modieuze misstappen te vermijden, want anders dreig je de Barbara Dex Award voor de slechtste outfit te krijgen. Die prijs die vernoemd is naar onze Belgische kandidate uit 1993 is ontstaan als uit de hand gelopen grap door de gebruikers van fanwebsite The House of Eurovision. 25 jaar lang werd de bedenkelijke prijs uitgereikt, maar nu de organisatoren van Songfestival.be – die de uitreiking in 2017 overnamen – er niet in slaagden om de prijs een positievere draai te geven, stoppen ze er dit jaar mee. Al lijkt het ons niet onwaarschijnlijk dat de prijs in een hoekje van het internet zal blijven voortbestaan.

Je kostuum mag nog zo goed zijn als je wil, als dat niet afgestemd is met hoe je je op het podium presenteert, is het allemaal voor niets. Of je nu gaat voor de klassieke Dschinghis Khan-formatie of de monstermetal van Lordi, het belangrijkste is dat het één geheel vormt.

Rookmachines, vlammen en lichtspel waren lang heer en meester, maar de laatste jaren zien we steeds meer technieken als CGI-beelden opduiken. Denk maar aan de winnende performance van de Zweed Mans Zelmerlow in 2015, die het nummer ‘Heroes’ bracht voor een scherm vol cartoontekeningen.

Innovatie is goed, maar ga er ook niet te ver mee, of je dreigt kop van jut te worden op het internet. Dat is wat vorig jaar gebeurd is met de Griekse act. De kleurrijke Stefina werd vergezeld door onzichtbare dansers en flashy achtergronden. Haar act werd vergeleken met het spelletje ‘Just Dance’, tot groot jolijt van twittergebruikers.

Het Grieks liedje had toch echt just dance vibes #Eurovision pic.twitter.com/Om8mxiXELC

— knutselmeisje (@Laure_D1) May 20, 2021

Sommigen zouden dit bij de podiumprésence plaatsen, maar de choreografie is zo belangrijk dat het een aparte vermelding verdient. Vaak zijn enkele pasjes genoeg om een Eurosongnummer op te roepen. Zei iemand Nicole & Hugo? Zoals ook zij aantoonden, hoeft een choreografie niet van wereldniveau te zijn om een Eurosongprestatie memorabel te maken. In 1977 bijvoorbeeld bracht de Oostenrijkse act enkele pasjes die iedereen kan nadoen, maar die door een paar creatieve keuzes toch opvielen.

Anderen kiezen dan weer voor een dans waarvan je mond openvalt, of pasjes die traditioneel zijn voor hun land. Dat laatste deed de Griekse Helena Paparizou bijvoorbeeld in 2005. En het leverde haar de overwinning op.

Ook acrobatische stunts zoals saltos en luchtspektakels passeren vaak de revue op het Songfestival. In 2018 behaalde Miklas Josef de het beste resultaat ooit voor een Tsjechische act. Tijdens de repetities voor zijn vele stunts was hij nog gevallen, maar in de finale voerde hij ze perfect uit. Onze tip: wees bewust van de risico’s voor je dit probeert. Wij zijn niet verantwoordelijk voor gebeurlijke ongevallen.

Al sinds de begindagen van Eurosong zijn op het podium instrumenten van elke soort te zien. Van klassieke en traditionele instrumenten tot creaties die we nog nooit eerder hadden gezien. Slagwerk is altijd een schot in de roos: zet een paar stevige kerels met bloot bovenlijf achter de pauken en de overwinning is praktisch binnen. In 2005 maakte Moldavië het verschil met een trommelende grootmoeder. De naam van de act, Zdob si Zdub, is een onomatopee voor het geluid van die trom. En de band doet dit jaar opnieuw mee!

Het is ook altijd aangewezen om instrumenten in de muziek te verwerken die traditioneel zijn voor je land of waarvan zo goed als niemand je zou kunnen zeggen hoe die eruit zien. Joci Papai, die een Roma-achtergrond heeft, verdedigde in 2017 de eer van Hongarije. Hij zong ‘Origo’, waarin hij elektronische ritmes vermengde met instrumenten uit zijn eigen cultuur en instrumenten die het grote publiek nog nooit had gezien – denk maar aan een melkkan. Het leverde hem een achtste plaats op.

Eén muziekinstrument kan het hele Songfestival veranderen. In 2010 deed de Moldaafse saxofonist Sergey Stepanov dat. Zijn groep SunStroke Project bracht een liedje dat eerst banaal lijkt, maar dat door de saxofoonsolo een hit werd. Op het internet leeft “Epic Sax Guy” nog steeds voort.

Instrumenten kunnen het verschil maken, maar – sorry aan degenen voor wie dit nieuws is – sinds het jaar 2000 worden ze altijd geplaybackt. Tot 1999 werden de zangers op Eurosong altijd begeleid door een live orkest. Sinds 2000 staat in het reglement van de liedjeswedstrijd zelfs dat het verboden is om een instrument live op het podium te spelen.

Er zijn van die thema’s die elk jaar terugkeren op Eurosong. Genieten van het leven, houden van elkaar, vrede op aarde… Succes gegarandeerd. Het ultieme bewijs daarvan is de overwinning van de Belgische Sandra Kim met ‘J’aime la vie’. Een liefdeslied werkt ook altijd, maar zorg er dan wel voor dat het breed en universeel genoeg blijft. Voeg er nog een scheutje humor bij en je mag al een plekje vrijmaken in je trofeeënkast.

Maar hoewel breed gedragen thema’s altijd goed werken, zijn er ook meer geëngageerde liederen die er geschiedenis schreven. Het festival zou in principe apolitiek moeten zijn, en een kans om de wereld te zien samenkomen om samenhorigheid te vieren met muziek, maar toch schuwen sommige artiesten de controverse niet. Oekraïne is er zowaar een expert in geworden. In 2016 won Jamala met een lied dat herinneringen opriep aan de deportatie van de Tataren uit de Krim in 1944. Jamala stuurde een boodschap de wereld in die sinds de annexatie van de Krim in 2014 zeer actueel was. Door over een meisje in een historisch tijdperk te zingen, omzeilde ze de censuur. In 2007 vaardigde Oekraïne Verka Serdushka uit, een extravagante drag queen die ‘Lasha Tumbai’ zong in een uitgevonden taal. Wie goed oplet, hoort er ook de woorden ‘Russia Goodbye’ in.

Subtiel een wereldwijde problematiek aankaarten is niet eenvoudig. Zoek het dus misschien eerder in the thema van individuele vrijheid. In 1998 zette Dana International, een transseksuele vrouw uit Israël, LGBTQ-thema’s in de kijker. Ze won met het nummer ‘Diva’. In 2014 ging de hoofdprijs naar de Oostenrijkse Conchita Wurst, die een waar icoon is geworden voor individuele vrijheid en verdraagzaamheid.

Slaag erin om engagement te koppelen aan wat zelfrelativerende humor, en je hebt alweer een winnende formule. In 2018 ging de jonge Netta Barzilai naar huis met de overwinning. Naast kippendansje bracht ze een feministische boodschap, helemaal in lijn met de toen nieuwe #MeToo-beweging.

Bekijk de halve finales op 10 en 12 mei én de grote finale op 14 mei om 21u10 op Eén!

Meer over het Eurovisiesongfestival:

• De gekste Eurovisie-cijfers op een rij
• Deze vijf landen kunnen Jérémie Makiese naar de kroon steken op het Eurovisiesongfestival
• Jérémie Makiese blikt vooruit op Eurosong: “Ik wilde België altijd al vertegenwoordigen”