Gezondheid en mobiliteit verzekeren in Durbuy dankzij 5G
Gepubliceerd op 16/04/2025 in Klanten vertellen
AWLabs, Proximus NXT en andere partners voeren een 5G Proof of Concept uit inzake e-gezondheid. Dankzij gegevens over luchtvervuiling en geluidsoverlast, die via 5G worden doorgestuurd, krijgt Durbuy aanbevelingen voor volksgezondheid en mobiliteit.
In het kort:
- 5G Proof of Concept inzake e-gezondheid om geluidsoverlast en luchtvervuiling tegen te gaan
- De kracht van het collectief : elk lid van het consortium brengt zijn expertise in
- Gegevens optimaal benutten via een visuele interface
- Betrouwbaarheid, stabiliteit en dekking van het 5G-netwerk
- Vlottere mobiliteit in Durbuy , dankzij objectieve gegevens
- Invloed op de volksgezondheid en terbeschikkingstelling van gegevens
De gemeente Durbuy telt 44 dorpen en gehuchten, waaronder de oude binnenstad van Durbuy, en is de populairste toeristische bestemming van Wallonië. In het weekend en de zomer stijgt het aantal inwoners van 11.500 naar 30.000.
Uitdagingen voor Durbuy
Durbuy lokt elk jaar grote aantallen toeristen en bezoekers. Hoewel de economische vruchten aanzienlijk zijn, heeft deze toestroom van toeristen ook een aantal nadelen voor de autoriteiten en de lokale bewoners:
- Verkeersopstoppingen
- Parkeerproblemen
- Geluidsoverlast door auto's en motoren die de toegestane decibellimieten overschrijden.
5G Proof of Concept in e-gezondheid
In juni 2023 lanceerde het Agence du Numérique een tweede oproep voor 5G Proof of Concept-projecten, in samenwerking met de Waalse Overheidsdienst Economie, Werkgelegenheid en Onderzoek. Die oproep werd beantwoord door een consortium bestaande uit AWLabs, Proximus NXT, Multitel en CeRD ECAM, dat met succes het GROOVE-project (5G air and sound improvement) indiende.
5G, nuttig op verschillende gebieden
“Deze projectoproep in het kader van het programma ‘Giga Région’ heeft als doel nieuwe gebruikscases uit te werken op basis van onderzoek aangestuurd door 5G,” aldus Cécile Noël, Senior Expert in ultrasnelle connectiviteit bij het Agence du Numérique en hoofd van het programma ‘Giga Région’. “GROOVE is ons eerste project op het vlak van e-gezondheid. We wilden laten zien dat 5G ook nuttig is in toepassingen die rechtstreeks met gezondheid te maken hebben.”
Groove is ons eerste e-healthproject en toont aan dat 5G nuttig is op andere gebieden dan de industrie van de toekomst.
Cécile Noël, Senior Expert in ultrasnelle connectiviteit, Agence du Numérique
Gebruikscase in Durbuy en bij A6K
Als onderdeel van dit 5G proof of concept meten sensoren de luchtkwaliteit en geluidsoverlast in stedelijke en landelijke omgevingen. De verzamelde gegevens wordt via 5G doorgestuurd en geanalyseerd om aanbevelingen te doen, met name op het gebied van volksgezondheid, mobiliteit en stadsplanning. Het consortium implementeerde al gebruikscases in de oude stad Durbuy via het openbare 5G-netwerk van Proximus en in Charleroi, in de binnenomgeving van A6K via een privaat 5G-netwerk.
De mazen van de sensor vergroten
“Sinds de jaren zeventig bestaat er in elke stad een netwerk voor luchtkwaliteitsmetingen,” legt Michaël Balbaert, CEO van AWLabs, uit. “Door de maaswijdte te vergroten wilden we nagaan of we andere problemen konden opsporen, die niet door het huidige sensornetwerk worden gemeten. De subsidie die het Waalse Herstelplan ter beschikking stelt dankzij het project van het Agence du Numérique, dekt een deel van het ontwikkelingsbudget. Dit PoC zou niet mogelijk zijn geweest zonder deze financiële steun.”
Dit Proof of Concept toont aan dat het 5G-netwerk van Proximus betrouwbaar en krachtig genoeg is voor veilige datatransport.
Frédéric Renette, 5G Business Development Lead, Proximus NXT
Een collectieve dynamiek
Coördinatie en analyse van gegevens
Als initiatiefnemer van het project speelde AWLabs de rol van coördinator, door bijvoorbeeld regelmatig vergaderingen met alle leden van het consortium te organiseren. De start-up gebruikte ook CFD-technologie (Computational Fluid Dynamics) om de sensoren optimaal te positioneren met behulp van een LiDAR-scanner.
Nadat deze meetapparatuur was geïnstalleerd, verzamelde en analyseerde AWLabs de gegevens op basis van een intern ontwikkeld voorspellingsmodel. Vervolgens genereerde het een verslag voor de burgemeester van Durbuy met aanbevelingen om het welzijn en de ontwikkeling van zijn stad te verbeteren. Een gebruiksvriendelijk dashboard geeft gebruikers bovendien eenvoudig toegang tot de informatie.
Publieke en private 5G-netwerken
Proximus NXT stelde niet alleen het openbare 5G-netwerk ter beschikking, maar valideerde samen met de stad Durbuy en de andere partners ook de locaties waar de sensoren zouden worden geïnstalleerd. Proximus NXT gebruikte tevens het A6K-ecosysteem om deze oplossing te co-creëren, samen te werken en te testen op een privaat 5G-netwerk.
“Dezelfde oplossing kan worden gebruikt om de vervuiling in gebouwen te meten, zoals blijkt uit het experiment dat werd uitgevoerd op het private 5G-netwerk van A6K.” Dat bevestigt Frédéric Renette, 5G Business Development Lead bij Proximus NXT.
Ontwikkeling van meetapparatuur
Technologie-ontwikkelaar Multitel ontwierp de 5G-modem die gegevens over het netwerk verstuurt en integreerde deze in de sensoren die door CeRD-ECAM zijn ontwikkeld. De ontwikkeling van deze apparaten om geluid en luchtvervuiling te meten is een ware technologische uitdaging gebleken.
“Het was geen sinecure om een 5G-modem te integreren in een perfect hermetisch afgesloten behuizing die binnen relatief grote temperatuurbereiken kan werken,” geeft Stéphane Deketelaere, Head of Signal & Embedded Systems bij Multitel, toe.
De lage latentie, gecontroleerde overdrachtstijden en erg hoge gegevenssnelheden van 5G zijn bijzonder geschikt om audiogegevens in realtime te transporteren.
Stéphane Deketelaere, Head of Signal & Embedded Systems bij Multitel
Visuele interface
“Bij elk project dat gegevens verzamelt, is het essentieel om die gegevens optimaal te benutten. Ze moeten voor iedereen bruikbaar en begrijpelijk zijn als we er de vruchten van willen plukken,” benadrukt Frédéric.
Op het dashboard dat AWLabs creëerde, kunnen gebruikers de vervuilingsniveaus bekijken op een interactieve 3D-kaart. Wanneer de gebruiker op een gegevensverzamelpunt klikt, komt hij op een visueel scherm met gekleurde meters gekoppeld aan de Belgische luchtkwaliteitsindex BelAQI, een histogram, grafische diagrammen en een bijlage met aanbevelingen van AWLabs-deskundigen.
Voor onze wetenschappelijke analyse is realtime dataverwerking cruciaal — 5G biedt daarvoor de nodige snelheid en stabiliteit.
Michaël Balbaert, CEO bij AWLabs
Realtime gegevensverwerking dankzij 5G
Om nauwkeurige kaarten op te stellen, met name om de impact van een weg op een specifieke locatie, de impact van windstoten of de aanwezigheid van industrie te analyseren, gaat er een grote hoeveelheid gegevens door het netwerk.
“Onze wetenschappelijke aanpak vereist realtime gegevensverwerking om de aandacht te vestigen op vervuilingspieken en de redenen daarvoor te bepalen. De bandbreedte, stabiliteit en betrouwbaarheid van het 5G-netwerk zijn essentieel," legt Michaël uit.
Betrouwbaarheid en stabiliteit van het 5G-netwerk
"Omdat lawaai een zeer vluchtig gegeven is, genereert het een grote hoeveelheid gegevens. “De lage latentie, gecontroleerde overdrachtstijden en erg hoge gegevenssnelheden van 5G zijn bijzonder geschikt om audiogegevens in realtime te transporteren,” voegt Stéphane toe.
“Het 5G-netwerk is een nieuwe mobiele technologie om gegevens te transporteren,” bevestigt Frédéric. “Behalve een grote betrouwbaarheid en stabiliteit biedt het ook een steeds grotere dekking. Tegen eind 2024 zal het bijna 70 procent van de Belgische bevolking dekken.”
Gemeten elementen
- Luchtkwaliteit:
- fijne roetdeeltjes afkomstig van het wegverkeer, verwarming, de verbranding van biomassa, stedelijke activiteiten, stadsstof, verkeer, bouwactiviteiten, enz.
- verbrandingsgassen (voertuigen, verwarming, industrie, enz.)
- organische verbindingen uit schoonmaakproducten, bouwmaterialen, enz.
- Geluidsoverlast: decibels en geanonimiseerde geluidssignaturen
- Conventionele metingen: temperatuur, relatieve vochtigheid, luchtdruk en CO2
Hoewel ze nog nieuw is, zou deze technologie bepaalde keuzes kunnen beïnvloeden om uiteindelijk naar een autovrij en minder vervuild Durbuy te evolueren.
Patrick Bultot, Schepen van Mobiliteit in Durbuy
Verbetering van de mobiliteit in de oude binnenstad van Durbuy
Philippe Bontemps, burgemeester van Durbuy, heeft te kampen met parkeer-, verkeers- en geluidsproblemen en is verheugd dat zijn stad deelneemt aan dit experiment. “Bij grote drukte zien we duidelijke vervuilingspieken op de grafieken,” legt de burgemeester uit. “Auto's moeten soms meermaals rond de oude stad rijden voordat ze een parkeerplaats vinden. Deze verontreinigingspieken kunnen een impact hebben op de gezondheid van de omwonenden,” voegt Patrick Bultot, schepen voor mobiliteit, toe.
Een argument voor lobbying
“Dat bevestigt de noodzaak om het aantal randparkings uit te breiden, zodat auto's van toeristen niet in het stadscentrum moeten zijn. We hadden hierop geanticipeerd met een parkeerterrein aan de zuidkant en een ander aan de noordkant,” legt Philippe uit. “Ik ben momenteel bij de betreffende minister aan het lobbyen voor een brug die rechtstreeks toegang geeft tot het parkeerterrein. De gegevens van het GROOVE-project kunnen een verdere overtuigende factor zijn om vooruitgang te boeken in deze kwestie,” zegt hij.
De opkomst van nieuwe trends
“De sensoren laten trends zien die nooit eerder werden gemeten. Die zijn we nu aan het analyseren om na te gaan waar de verontreinigingspieken zich voordoen en om verbeteringen te overwegen,” voegt de schepen van mobiliteit nog toe. “Deze nieuwe technologie zou bepaalde keuzes kunnen beïnvloeden met het oog op een autovrij en minder vervuild Durbuy.”
Durbuy, een ‘smart city’
Volgens Michaël zijn de lokale overheden de belangrijkste begunstigden van dit PoC: “Ze visualiseren de concentraties van verontreinigende stoffen als gevolg van luchtstromen op bepaalde plaatsen en nemen op basis daarvan beslissingen. Bovendien zorgt de grotere maaswijdte voor een ongeëvenaarde precisie. Dit bestaat nog nergens anders in Wallonië. Met vijf sensoren is Durbuy de smart city met de beste dekking.”
Aan de hand van de verzamelde gegevens zullen we de behoefte aan randparkeerplaatsen kunnen beargumenteren.
Philippe Bontemps, burgemeester van Durbuy
Wat heeft de toekomst in petto?
Impact op de volksgezondheid
De leden van het consortium zijn van plan om het PoC uit te breiden door verder in te gaan op de aspecten industrialisering en dimensionering, en door naar een grootschaliger gebruik te streven. “Een intelligent beheer van verontreinigende stoffen kan invloed hebben op de volksgezondheid,” benadrukt Michaël. “Door volgens de aanbevelingen te handelen, kunnen gemeenten het risico op ademhalings- en hart- en vaatziekten als gevolg van luchtvervuiling verminderen. Ook de beperking van geluidsoverlast kan het welzijn van bewoners en bezoekers ten goede komen.”
Objectieve beslissingen nemen
“Dit project is erg waardevol voor steden en gemeenten en stelt ze in staat om objectieve beslissingen te nemen. Ook helpt het hen om relevante informatie op een begrijpelijke manier aan te bieden aan het grote publiek,” voegt Frédéric toe.
En dat zal de Stad Durbuy niet tegenspreken. De burgemeester is van plan om het experiment ook na de testfase van GROOVE voort te zetten: “Ik ben geïnteresseerd in luchtvervuiling, maar geluidsoverlast is minstens even belangrijk. De geluidsoverlast kwantificeren is een extra argument om de sensoren in de stad te houden en eventueel hun locaties opnieuw te beoordelen"
Gegevens beschikbaar voor het publiek
“We zijn ook van plan om deze gegevens online te zetten in de app ‘Durbuy en poche’. Luchtvervuiling is een onzichtbaar gif, in tegenstelling tot geluidsoverlast, die iedereen kan horen.” Aangezien de GROOVE-oplossing ook geluidssignaturen kan registreren, hoopt de burgemeester dat geluidsoverlast op een dag op dezelfde manier bestraft kan worden als te hard rijden.
“Op de lange termijn zullen alle mensen die rechtstreeks of onrechtstreeks leven van de handel, kunnen genieten van een stad die gemakkelijker toegankelijk en autovrij is,” besluit hij.
GROOVE-partners
- AWLabs, een onderzoekslaboratorium gespecialiseerd in het beheer van luchtkwaliteit en geluidsoverlast binnen en buiten.
- Multitel, een erkend onderzoekscentrum voor technologische innovatie in de digitale sector, ten voordele van het Waalse ecosysteem.
- CeRD ECAM, een universitair onderzoekscentrum dat onderzoek, ontwikkeling en innovatie op het gebied van engineering ondersteunt en begeleidt.
- Het Agence du Numérique, een open, innovatieve en neutrale organisatie, erkend als katalysator voor de digitale transformatie van de regio, een expertisecentrum en een bevoorrechte adviseur voor de Waalse regering en Wallonië.
- A6K, een ecosysteem dat industriële leiders, start-ups, universiteiten, institutionele spelers en onderzoekscentra samenbrengt om innovatie op het gebied van engineering te stimuleren.
- De stad Durbuy, de meest toeristische stad van Wallonië.
- Proximus NXT, leverancier van telecom- en ICT-oplossingen en -diensten als onderdeel van de digitale transformatie.
Wat kan 5G voor uw bedrijf betekenen?
5G-technologie zorgt voor een revolutie in diverse sectoren dankzij een ultrasnelle, krachtige connectiviteit en verbeterde beveiliging. Benut nieuwe kansen, verhoog uw efficiëntie en neem het voortouw in een voortdurend evoluerende digitale wereld.