Sterallures: Peter Norman steunt protestactie en bekoopt het met zijn sportcarrière

De Australische sprinter Peter Norman werd geboren op 15 juni 1942 en groeide op in een familie die de Christelijke gemeenschap Het Leger des Heils een warm hart toedroeg. Hij was een sportfanaat, een professioneel atleet en werd in 1968 door Australië geselecteerd om deel te nemen aan de toenmalige Olympische spelen in Mexico-Stad.

Gebalde vuist

Daar won hij op 18 oktober een zilveren medaille in de 200 meter sprint, net na atleet Tommie Smith, die goud won, en net voor John Carlos die een bronzen medaille won. Beide zijn voormalig Afro-Amerikaanse sprinters. Smith en Carlos waren wel blij dat ze een medaille hadden gewonnen, maar waren van plan om het racisme aan de kaak stellen dat ze al in hun carrière hadden ervaren. 

Ze wilden tijdens de medaille-uitreiking hun gebalde vuist in de lucht steken, die dan weer gehuld zou zijn in een zwarte handschoen, en vroegen aan Norman of hij mee wou doen aan aan de symbolische protestactie tegen racisme. Norman wou meedoen en zou, bij gebrek aan een zwarte handschoen voor hem, de badge van van de Olympische Project voor Mensenrechten op zijn borst prikken. Tommie Smith wou zijn Australische collega echter niet in een potentiële mediastorm betrekken, maar Norman drukte beide heren op het hart dat hij ze volhartig steunde.

Het einde van een carrière

De ceremonie ging van start en alle drie de heren voerden het plan uit zoals afgesproken. Tommie Smith en John Carlos hielden elk een andere gebalde vuist in de lucht omdat Carlos zijn paar handschoenen in het Olympische dorp was vergeten. Norman stelde voor om de handschoen te delen.

Na de ceremonie was er een persconferentie en daarin claimde Smith dat de blanke supporters in het stadion zwarte atleten beschouwden als beesten. De Amerikaanse atleet verklaarde bovendien dat hij al eerder protestacties zoals deze had gehouden en dat de blanke toeschouwers hem dan een duim omlaag hadden gegeven, ter ontmoediging van zijn actie. “Eigenlijk zijn we voor de blanke toeschouwer niets meer dan circusdieren die ofwel pindanootjes ofwel zweepslagen moeten krijgen willen ze presteren”, klonk het streng bij Smith.

Smith en Carlos mochten daarna niet meer opdraven op de Olympische Spelen voor de Verenigde Staten. Peter Norman werd in Australië aanvankelijk gehuldigd als held, maar zijn sportcarrière belandde toch op een zijspoor. Dat kwam omdat er intern bij het Australische Olympische comité sancties volgden. Norman mocht in 1972 niet meegaan naar de toenmalige Olympische Spelen in München, ondanks het feit dat hij toen ook nog recordtijden liep. En ook op persoonlijk vlak ging het hem niet voor de wind. Normans huwelijk liep op de klippen en hij zag het contact met zijn kinderen verwateren. Hij liep een lelijke blessure op aan de achillespees en begon ook steeds vaker alcohol te drinken.

Erkenning

Peter Norman overleed in 2006 aan een hartaanval. Tommie Smith en John Carlos woonden zijn begrafenis bij en droegen zijn kist tijdens de begrafenisplechtigheid als laatste eerbetoon aan de man. Dankzij het bezoek van Smith en Carlos aan de begrafenis van Norman, werd de hele wereld nog eens herinnerd aan het voorval en kwam het publieke imago van Norman in een veel beter daglicht te staan.

Vorig jaar, vijftien jaar na de dood van Peter Norman en meer dan vijftig jaar na de protestactie, kondigde de Australische minister van Sport, John Eren, aan dat er een standbeeld zou opgetrokken worden aan het Lakeside Stadium in Melbourne ter ere van Norman. Daar kunnen Tommie Smith en John Carlos enkel maar tevreden over zijn, want zij droegen Norman al lang in hun hart.

Ben je een fan van deze reeks? Lees dan ook het verhaal over de vermeende vloek die Australië jarenlang van het WK voetbal zou hebben gehouden