The Sound of ... Doom Metal

Even terug naar 1969. Toen Black Sabbath 'Black Sabbath' uitbracht, bleken ze een van de wegbereiders van een nieuw genre te zijn: metal. Al wordt nu ook algemeen aanvaard dat je de song gerust bij doom kan onderbrengen. Occult, beangstigend en traag. 

Dat Black Sabbath een grote invloed had op de ontwikkeling van heavy metal is genoegzaam bekend. In de slipstream van Black Sabbath ontstonden in de jaren 1970 en 1980 bands als Pentagram, Pagan Altar, Witchfinder General, Trouble en Saint Vitus. Een van dé bepalende platen uit die periode was 'Epicus Doomicus Metallicus' (1986), van Candlemass, dat doom als genre op de kaart zette. Tel daar 'Beyond the Crimson Horizon' en 'Through the Darkest Hour' van Solitude Aeturnus, Psalm 9 van Saint Vitus en Day Of Reckoning van Pentagram bij en je hebt een mooi beeld van hoe doom zich als genre zich langzaam maar zeker ontwikkelde. 

Begin de jaren 90 injecteerden een aantal bands het genre met een stevige portie extreme metal. Britse bands als Cathedral, Anathema, Paradise Lost en My Dying Bride voegden elementen van death metal toe en gingen tekstueel een meer melancholische richting uit. Dat gaf vorm aan subgenres zoals death/doom en gothic metal. Katatonia (Zweden) is een mooi voorbeeld waarin deze nieuwe invloeden samensmolten, zeker in hun eerste platen. En toen eind de jaren 90, begin 2000, ook melodieuze death metalbands als At The Gates en In Flames hun invloed lieten gelden, ontstonden bands als Rapture, Insomnium, Slumber, October Tide en Daylight Dies. Nog in die periode kreeg het funeral doomgenre, dat grossiert in een bewuste traagheid en getergde zang, zijn eerste adem. Je had dus twee tegenpolen: de ietwat energieke, melodieuze death/doom en de extreem trage, ploeterende funeral doom. De traditionele, clean gezongen doom verdween echter nooit van het toneel. 

En vandaag? 

Doom komt, doom gaat. Bands als Katatonia, Anathema en Paradise Lost keken en kijken steeds vaker naar progressieve rock, en andere bands ontwikkelden zich tot interessante hybriden. Daaruit ontstonden fantastische alternatieve, progressieve rock en/of post-metal bands zoals Antimatter, Khoma en Junius. En de doom-esthetiek sloop ook binnen bij donkere hedendaagse artiesten als Anna von Hausswolff, King Woman en Chelsea Wolfe. Een summier, maar lang niet volledig overzicht 

Traditionele doom metal 

Traditionele doom metal is geworteld in klassieke heavy metal. De stijl ontstond in de jaren 80, sterk beïnvloed door de vroege output van Black Sabbath. Enkele bekende traditionele doom metal bands zijn Saint Vitus, Trouble, Witchfinder General en The Obsessed – al werd de genresticker ‘doom’ er pas echt op geplakt met Candlemass’ Epicus Doomicus Metallus. 

Epische doom metal 

Epische doom metal heeft een zweverige, krachtige en opera-achtige aanpak. De blauwdruk voor de stijl is te vinden in vroege Candlemass-albums. Bands als Solitude Aeturnus en Isole bouwden in de jaren 1990 verder op die basis en creëerden de epische doom metal stijl. En wie graag nog meer nieuwe bands leert kennen: Sarah Kitteringham, zangeres in de epische doomband Smoulder en journalist voor het gerenommeerde Decibel Magazine en Banger TV, deelt geregeld haar favoriete doomplaten op Instagram (@lastvinylbeforedoomsday) met veel voorbeelden van bands met vrouwen. 

Stoner doom metal 

Stoner doom metal gaat helemaal op in de fuzzy, psychedelische kant van de muziek van Black Sabbath. Meestal met veel gitaareffecten en sonische experimenten. Namen? Electric Wizard, Sleep en Cathedral. 

Funeral doom metal 

Een van de traagste subgenres. Lang uitgesponnen, melancholische songs. Enkele van de meest bekende voorbeelden zijn Shape of Despair, Esoteric, Mournful Congregation, Ahab en Bell Witch. Van die laatste is de cover van Mirror Reaper, naar een schilderij van Mariusz Lewandowksi, een perfecte belichaming van de nietigheid en wanhoop waarmee funeral doom je vervult.  

Death/doom metal 

Ontstaan in het begin van de jaren 90. Het versmolt de bloeiende death metal scene met doom metal esthetiek. Essentiële death/doom metal bands zijn Paradise Lost, Anathema, Katatonia, en My Dying Bride. Er zijn ook moderne klassiekers van bands als Slumber, Daylight Dies en Rapture, evenals nieuwkomers als Ocean of Grief, Konvent en Lying Figures. 

Black/doom metal 

Een combinatie van black en doom metal, vaak nog gecombineerd met andere genres en subgenres zoals death/doom metal, depressieve black metal, atmosferische black metal en blackgaze. Shining en Forgotten Tomb zijn twee voor de hand liggende bands om te noemen, evenals Katatonia uit de vroege jaren 90. Bands uit de 21ste eeuw die hierin uitblinken, zijn Primitive Man en Body Void.

Of het hier leeft? ’t Zal wel zijn! Maar zoals in de bovenstaande voorbeelden, laten Belgische doombands zich zelden onder één noemer vangen. Ga dus zeker zelf op verkenning uit! Wat te denken van Marche Funèbre bijvoorbeeld? Een vijftal dat al sinds 2008 eclectic doom op de wereld loslaat. Tourden met enkele van de meest productieve bands uit de scene: Primordial, Novembers Doom, Ahab, Saturnus …  

Nog: Hemelbestormer! Instrumentaal en een ware ‘dzjoef op uw bakkes’. De VPRO-site 3voor12 beschreef hen als ‘zo duister dat ze het licht opzuigen als een kosmisch zwart gat’. Less is more, ook, met knipogen naar Sunn O))). Brachten tot dusver drie albums uit: Aether, A Ring of Blue Light en Collide & Merge.  



En kende je 30.000 Monkies al? Sludge, doom, stevige riffs, psychedelische drones en een beetje gekte. Zouden een zoon kunnen zijn van verschillende vaders: Sleep, The Melvins, Melt Banana, Harvey Milk, McLusky, Lightning Bolt en Merzbow. Pekzwart. 

Tot slot kunnen we uiteraard niet om Amenra heen, de peetvaders van de Belgische heavy scene. Bijzonder indrukwekkende band wiens nummers constant schipperen tussen dooms trage opbouw en de scherpe uithalen van sludge en hardcore. Bekend om hun haast magische shows die telkens weer het publiek in vervoering brengen. Straf tot in het derde kwadraat. 

Zijn het er maar vier? Neen, de lijst is veel langer, maar mijn aantal tekens is op. Wie er nog dieper wil induiken, check: Briqueville, Pantheist, Columbarium, Turpentine Valley, Splendidula, Lethvm, Growing Horns, Crouch, Thee plague of gentlemen, Wyatt E., Modder, ROOK, Neptunian Maximalism - NNMM, Pothamus, …. 

Met dank aan 'metalprofessor', Didier Goossens , voor zijn expertise in this matter.