Waarom ‘Doubt’ zonder twijfel een van de strafste acteursfilms ooit is

‘Doubt’ is het verhaal van de strenge, katholieke kostschool St-Nicholas in de New Yorkse Bronx, in het midden van de jaren 60. De school wordt met harde hand geleid door Sister Aloyses Beauvier, maar ze krijgt in de eigen rangen af te rekenen met steeds hevigere tegenkanting van Father Brendan Flynn, die pleit voor een zachtere en modernere aanpak. Wanneer Sister James, een jonge non die nog heel naïef in de wereld staat, bij Sister Aloyses haar vermoedens uitspreekt dat Father Flynn wel heel close is met een leerling ziet de Moeder Overste haar kans schoon om de opstandige eerwaarde buiten te werken. Er volgt een clash tussen twee sterke persoonlijkheden, die de hele schoolgemeenschap meesleurt in een debat over schuld en onschuld.

Een van de voornaamste redenen waarom deze film zo naar de keel grijpt, is de perfecte cast. Meervoudig Oscarwinnares Meryl Streep ('The Hours', 'Mamma Mia!', 'The Iron Lady', 'Kramer vs Kramer') vertolkt met haar kenmerkende doortastendheid en overtuiging de hoofdrol van Sister Aloyses Beauvier. Je voelt haast lijflijk hoe iedereen van angst ineenkrimpt wanneer zij een ruimte betreedt. Haar tegenpool is de innemende Father Flynn, gespeeld door de betreurde Philip Seymour Hoffman (hij overleed plots in 2014, op amper 47-jarige leeftijd). Als geen ander weet de acteur, die je ook kent van onder andere 'The Master', 'Capote' of 'Charlie Wilson's War', tegelijk schuld en onschuld te evoqueren. Je gelooft in hem en tegelijk denk je dat hij mysterieuze dieptes herbergt. 

In bijrollen schitteren ook Amy Adams en Viola Davis. Volgens diverse bronnen drong Hoffman bij de productie aan om Adams te casten als de naïeve Sister James, hij dreigde zelfs uit het project te stappen als ze de rol niet kreeg. Zijn koppigheid loonde, want Amy Adams (Arrival', 'Nocturnal Animals', 'American Hustle') is de perfecte incarnatie van onschuldige radeloosheid. Viola Davis ('The Help', 'Suicide Squad', 'Ma Raineys Black Bottom') kreeg in ‘Doubt’ haar eerste grotere rol en ontgoochelde niet. Het werd het begin van een straffe carrière en tegenwoordig geldt de Afro-Amerikaanse actrice als een van de A-listers in Hollywood.

Bijna ongezien is dat alle hoofdrolspelers van deze film een Oscarnominatie versierden door hun prestatie. Streep als beste actrice in een hoofdrol, Hoffman als beste acteur in een bijrol, Adams en Davis als beste actrice in een bijrol. In die zin kan je ‘Doubt’ eigenlijk wel beschouwen als een masterclass in acteren.

De film biedt diverse intrigerende thema’s. Het harde bestaan op een katholieke kostschool dat medio jaren 60 -in volle culturele revolutie- onder druk komt te staan en gedwongen wordt moderner te worden. Het probleem van pedofilie binnen de katholieke gemeenschap en met name de rol van de priesters daarin. Maar ook het raciale element krijgt aandacht, want het jongetje dat door Father Flynn vermeend misbruikt wordt, is van Afro-Amerikaanse afkomst. Hij is de eerste zwarte jongen ooit op de strenge kostschool, met de nodige pesterijen tot gevolg.

Maar wat ‘Doubt’ helemaal speciaal maakt, is het constante spanningsveld tussen schuld en onschuld. Voortdurend wordt de kijker heen en weer geslingerd tussen sympathie en argwaan. Net zoals Sister James geraken we verstrikt in een intense, psychologische oorlog tussen Father Flynn en Sister Aloyses. De verdienste van regisseur en scenarist John Patrick Shanley, die voordien toch eerder bekend stond als maker van lichtere films zoals eightiesclassic ‘Moonstruck’ (1987) en ‘Joe Versus The Volcano’ (1990). 

Bekijk ‘Doubt’ op vrijdag 17 februari om 21u30 op Canvas of waar je ook bent via Pickx.be of de Pickx-app.