Hoe ook de filmindustrie een steentje kan bijdragen aan een groenere wereld

‘Jurassic World: Fallen Kingdom’, uitgekomen in 2018 als het zoveelste deel in de franchise die Steven Spielberg in 1993 lanceerde, was enkele jaren geleden al een mooi voorbeeld van hoe het in Hollywood allemaal wat milieuvriendelijker kan. Onder de regie van Juan Antonio Bayona, zetten de producenten hun schouders onder een heus project rond “groen filmen”, een concept dat steeds meer terrein wint in de filmindustrie.
 
Dino’s die je vragen om te recycleren…?
 
Nog voordat de shoots voor ‘Fallen Kingdom’ in het Verenigd Koninkrijk en Hawaï effectief van start gingen, werd er een allesomvattende duurzaamheidsstrategie ontworpen. Sommige maatregelen waren eerder voor de hand liggend, zoals het elimineren van alle plastic wegwerpflessen en het uitdelen van hervulbare flessen aan alle crewleden. Het team werd ook actief aangezet tot recycleren, met ludieke posters en borden in de vorm van dinosaurussen. Het merendeel van de voertuigen die tijdens de shoot werden gebruikt, was hybride (toen nog minder gangbaar dan vandaag) en het overgrote deel van de verlichting was LED.
 
Daarnaast werd in het VK een voedseldonatieprogramma opgezet om de overschotten van de cateringservice een bestemming te geven. Hetzelfde werd gedaan door de productie-eenheid in Hawaï met al het overgebleven kantoormateriaal, dat gedoneerd werd aan lokale scholen.
 
‘Jurassic World: Fallen Kingdom’ is geen op zichzelf staand voorbeeld van een megaproductie die duurzaamheidsmaatregelen implementeert. Zo wist eerder bijvoorbeeld al ‘Spider-man 2’ op te vallen als de (tot dan toe) meest milieuvriendelijke blockbuster in de geschiedenis van Sony Pictures. En er zijn er nog veel meer: van ‘First Man’ tot ‘Mamma Mia’, de nieuwste ‘Ghostbusters’-release of zelfs de extreem populaire HBO-serie ‘Game of Thrones’.
 
Er is dan ook werk aan de winkel: de filmindustrie is nog steeds een gigant als het gaat over milieu-impact. Ter illustratie: alleen al in Londen werd niet zo lang geleden nog berekend dat de audiovisuele industrie er evenveel CO2 genereert als een stad met 20.000 inwoners. Bovendien verslindt de sector niet alleen een enorme hoeveelheid grondstoffen, maar deze leveren ook een indruwekkende afvalberg op: zo'n 95% van het materiaal dat bij een productie wordt gebruikt, belandt meestal bij het afval (cijfer uit 2019).
 
New York geeft duurzaamheidskeurmerk
 
Niet alleen de filmindustrie, maar ook verschillende overheden vinden nu dat het  welletjes is geweest met die gigantische voetafdruk (de ecologische, niet die van de dino’s). Er zijn zelfs steden, zoals New York, die eisen dat producties op openbaar domein strikte duurzaamheidsmaatregelen toepassen. De grootstad heeft zelfs een keurmerk gecreëerd om “duurzame” films te onderscheiden, een label dat producenten mogen gebruiken om die films te promoten.
 
Ook in Europa gaf de politiek filmproducenten al een (klein) duwtje in de goede richting: de EU lanceerde in 2017 het “Green Screen”-project met een looptijd van vijf jaar en een budget van 2,2 miljoen euro, dat streeft naar een vermindering van de CO2-voetafdruk in de audiovisuele industrie.
 
In het kader van dit Europese initiatief heeft een Spaans bedrijf bijvoorbeeld een “voetafdrukcalculator” opgericht om de CO2-uitstoot van de filmproducties te meten. Op plekken zoals de Canarische Eilanden, de filmlocatie voor grote megaproducties als ‘Blade Runner’, ‘Fast and Furious’ en ‘Exodus’, moeten producenten er alles aan doen om de impact van hun shoots op het natuurlijke ecosysteem tot nul te reduceren.
 
Uiteindelijk “kan alles wat met een filmopname te maken heeft, duurzaam en ethisch worden gemaakt. Het is niet alleen een kwestie van milieuverontreiniging, maar ook van maatschappelijk verantwoord zijn ”, onderstreept Luz Molina van Fresco Films. Het is een kwestie van nadenken, zegt ze: “Hoe zou je het in je dagelijkse leven doen? Zou je aan de andere kant van de wereld appels kopen die verpakt zijn in piepschuim, of zou je ervoor kiezen om naar een landbouwer in de buurt te gaan voor los verkochte streekproducten? Dat is de verantwoordelijkheid die we hebben ten opzichte van de planeet, het milieu en de mensen ”, besluit ze.
 
Om maar  één voorbeeld te noemen van de impact die de maatregelen hadden: in het laatste seizoen van ‘Game of Thrones’ werden bij de filmopnames in Spanje alleen al 9.950 plastic flessen bespaard, en in het tweede seizoen van ‘Snatch’ waren dat er liefst 45.000.
 
Filmproductenten vergroenen natuurlijk niet alleen uit de pure goedheid van hun hart… Er hangt aan die vergroening ook een marketingkantje. “Nu gaan steeds meer films groen. De reden? Misschien is het een trend, misschien marketing of misschien effectief een grotere bewustwording. Diep vanbinnen maakt het niet uit of het een manier is om je imago op te poetsen, of omdat je écht voor de planeet wilt zorgen: als je het doet, lever je een bijdrage, en elk kleinigheidje telt ”, zegt Molina.