Blik op Viggo Mortensen, spilfiguur in tal van bekroonde films

Mortensen nam de Joseph Plateau-prijs vlak voor de Belgische première van zijn regiedebuut ‘Falling’ in ontvangst. Voor die film zat hij niet alleen in de regiestoel, maar pende hij ook zelf het scenario neer, vertolkte hij de hoofdrol én schreef hij de muziek.
 

Film Fest Gent vatte de carrière van de 61-jarige Mortensen samen als "de ene topacteerprestatie na de andere". "Met vertolkingen om u tegen te zeggen in 'Eastern Promises' (2007) van David Cronenberg, 'Captain Fantastic' (2016) van Matt Ross en 'Green Book' (2018) van Peter Farrelly sleepte hij drie Oscarnominaties in de wacht", luidde het.

"Viggo Mortensen is voortvarend en krachtdadig in elke rol, maar altijd met een fijn gevoel voor introspectie. Als geen ander weet hij brutaliteit en sentiment in één blik of beweging te verenigen opdat zelfs de grootste misdadiger een zekere genegenheid uitstraalt. Vertaald naar het scherm resulteert dat in een droomacteur voor menig topcineast."

Zijn grote doorbraak kende Mortensen begin jaren 2000 met de rol van de krijger Aragorn in de gelauwerde ‘The Lord Of The Rings’-trilogie. De filmreeks won maar liefst 17 Oscars en verzamelde zo’n 3 miljard dollar aan de wereldwijde box office. Na zijn rol in de western 'Hidalgo' (2004) versierde Mortensen de hoofdrol in David Cronenbergs ‘A History of Violence’ (2005), waarin hij een gangster speelt die zijn woelig verleden tracht te vergeten.

 

In 2011 volgde een derde samenwerking met Cronenberg voor ‘A Dangerous Method’. Mortensen werd genomineerd voor een Golden Globe voor zijn bijrol van Sigmund Freud in de historische dramafilm over de grondleggers van de psychoanalyse. Na een hiatus volgde in 2016 zijn rentree op het witte doek met het komediedrama ‘Captain Fantastic’. Opnieuw werd de rol van Mortensen gelauwerd: hij werd genomineerd voor zowel een Golden Globe als een Oscar in de categorie beste acteur, maar kon die nominaties niet verzilveren.

Zijn derde en voorlopig laatste Oscarnominatie kwam er vorig jaar voor zijn hoofdrol in ‘Green Book’, dat toen de Oscar voor beste film won. ‘Green Book’ is gebaseerd op het ware verhaal van de zwarte, wat wereldvreemde jazzmuzikant Don Shirley, die in de VS anno 1962 een tournee houdt door het (toen nog) door het blank-suprematistisch ideeëngoed doordrongen Zuiden, met een racistische Italo-Amerikaan uit New York als zijn chauffeur annex lijfwacht.
 

Tot een aanvaring tussen de jazzpianist (Mahershala Ali) en de chauffeur (Viggo Mortensen) komt het niet; integendeel, het duo verzet zich eendrachtig tegen het segregationisme waarmee zij in de Deep South geconfronteerd worden. Chauffeur Tony Vallelonga, die in het begin van de film nog twee glazen in de vuilbak kiepert omdat "zwarte" loodgieters er uit gedronken hadden, ondergaat in de film een ongeziene -en onzichtbare- metamorfose: de ruige racistische bink verandert met de kilometer die hij aflegt in een ruige buddy-bink.