Enfants terribles: Paul Gascoigne

Midden jaren 80 tot eind jaren 90 kan de Engelse voetbalfan zich vergapen aan de voetbalkwaliteiten van Paul John Gascoigne. Algemeen beschouwd als de beste Engelse voetballer van zijn generatie, zou Gazza echter doorheen zijn carrière af te rekenen krijgen met talloze verslavingen, donkere periodes en vechtpartijen, wat zijn onmiskenbare voetbaltalent toch enigszins overschaduwt.

Zijn status als 'bad boy' sleept Gascoigne eigenlijk al mee vanaf zijn prille jeugd. Op 27 mei 1967 wordt hij ter wereld gebracht in het arbeidersmileu van Gateshead. Als zoon van fabrieksarbeiders wordt hij vernoemd naar Paul McCartney van The Beatles - wat meteen de toon lijkt te zetten voor zijn verdere leven vol rock-'n-roll.

Na talloze vechtpartijen en diefstallen in zijn jeugd, is het het voetbal dat Gazza definitief uit de problemen lijkt te krijgen. "Alleen als ik voetbalde, had ik geen rare trekjes of zorgen over de dood", zou de middenvelder daar later over zeggen.

Als jongeling maakt hij snel faam in de jeugdopleiding van 'zijn' Newcastle, waar hij in april 1985 op 17-jarige leeftijd zijn profdebuut maakt. Hij speelt 3 jaar op St James' Park, voordat hij een transfer naar Tottenham Hotspur afdwingt. Daar neemt zijn carrière pas een hoge vlucht en schopt hij het ook tot Engels international. Het moment waarop hij in tranen uitbarst nadat hij een gele kaart krijgt die hem een potentiële finale op het WK 1990 zou kosten, staat bij menig Brits voetbalfan nog steeds op het netvlies gebrand.

De jaren nadien krijgt de technisch vaardige aanvallende middenvelder steeds meer te kampen met blessures. Toch verhindert dat er hem niet van om ook bij Lazio Roma en Glasgow Rangers het goede weer te maken, zij het met steeds diepere dalen.

Doorheen zijn carrière staat Gascoigne reeds te boek als een cultspeler. Steevast met de nodige overtollige kilo's en regelmatig geïntoxiceerd sleept hij een imago van 'bad boy' met zich mee. Dat leidt onder meer tot vele woede-uitbarstingen op en naast het veld, die Gazza ook regelmatig een ticketje naar de afkickkliniek bezorgen.

Zo ontketent de Brit onder meer een diplomatieke rel met Noorwegen door in de aanloop naar een interland de lokale pers te woord te staan. Gevraagd naar zijn boodschap voor het Noorse volk, klinkt het kort maar krachtig "Fuck off, Norway". Iets waarvoor hij later zijn verontschuldigingen zou aanbieden.

Drie jaar later speelt Gascoigne bij de Glasgow Rangers, waar hij in drie seizoenen evenveel keer ontslagen en weer in dienst genomen wordt. Hij vindt er niets beters op dan tijdens de wedstrijd tegen Hibernian in 1995 de Schotse scheidsrechter Dougie Smith een gele kaart onder de neus te duwen, nadat hij die op het veld was verloren en ontketent er de toorn van Celtic door na een doelpunt een fluitspeler te imiteren - een affront voor de katholieken.

In de nadagen van zijn carrière nemen de incidenten hand over hand toe en komt Gazza amper nog aan spelen toe. De Brit staat meer dronken dan nuchter op het veld en slaat het kantoor van Engels bondscoach Glenn Hodle kort en klein nadat hij verneemt dat hij niet geselecteerd wordt voor het WK 1998. Ook na zijn afscheid in 2004 blijven zijn verslavingen hem achtervolgen. Talloze ziekenhuisopnames zouden volgen, waar de Britse tabloidpers steevast likkebaardend op springt.

Lees ook onze vorige aflevering in de rubriek enfants terribles over Frank Vandenbroucke.