2019 : Het jaar van Urbanus

Urbain Servranckx, aka Urbanus, wordt dit jaar (op 7 juni om precies te zijn) zeventig, en dat kan de VRT niet zomaar laten voorbijgaan. Op dinsdag 8 januari start er een vijfdelige documentairereeks over de peetvader van alle Vlaamse komieken. De man mag dan al de pensioengerechtigde leeftijd bereikt hebben, van stilzitten of het rustiger aan doen moet hij alleszins nog niks weten. Nog tot de zomer trekt hij op tournee langs alle Vlaamse culturele centra, en in het seizoen 2019/2020 gaat hij met dezelfde show in Nederland de boer op. En alsof dat nog niet genoeg is: op 27 februari komt zijn allereerste animatiefilm 'Urbanus De Vuilnisheld' in de zalen. Een beknopt overzicht van het Urbanusjaar en andere leuke weetjes over de held van Tollembeek.

Hoewel het pas op 7 juni echt zover is, staat Eén vanaf vandaag al stil bij de zeventigste verjaardag van Urbanus. De zender eert de Vlaamse komiek, cabaretier, zanger, gitarist, stripauteur, acteur en duivel-doet-al met een  vijfdelige special. Vijf weken lang doen bekende vrienden en collega's hun boekje open over 'de man die de gas doet branden'. "Het zal vooral gestoef worden", zegt Urbanus spottend. "Het voordeel van 50 jaar meedraaien? Iedereen die me vroeger met de grond gelijk maakte is dood of op pensioen"

Zestien vrienden en collega's zoals Danie Geirnaert, Goedele Liekens, Nathalie, Bea Van der Maat, Alex Agnew, Stijn Coninx, Adriaan Van den Hoof, Michaël Pas, Jan De Smet, Jean Blaute, Kees van Koten, Ben Crabbé, Sandy Tura, Jeroen Camerlynck, Manuel Morato en Gip Van Grimbergen gaan op zoek naar antwoorden op 70 prangende vragen, als daar zijn: Kan Urbanus maat houden op de gitaar? Wat was er gebeurd als hij eerder een lief had gevonden? Hoe ziet de planeet Urbanus eruit? En moet het beste inderdaad nog komen? Met nieuwe inzichten, bijzondere anekdotes en archiefmateriaal dat nooit verveelt.

Urbanus 70 : vijfdelige docureeks, vanaf 8 januari vijf weken lang elke dinsdag rond 21.25 u op één. Met herhalingen de maandag nadien rond 14.15 u.

Na drie jaren toeren met een luidruchtige rockband langs allerlei zomerfestivals had Urbanus weer zin in het knusse van de theaters. Of de wereld plots beter wordt van de nieuwe show valt te betwijfelen, maar dat het publiek met een goed gevoel naar buiten gaat: dat staat vast. Absurde verhalen, grove leugens en genante situaties worden afgewisseld met een broos of kinderlijk naïef liedje. De zaal in duiken en over rugleuningen van de stoelen lopen, dat zit er niet meteen meer in. Daarom is het bij deze show wel toegelaten dat het publiek op het podium wordt gegooid.

Het tweede seizoen van deze nieuwe Urbanus-show loopt nog tot mei in Vlaanderen. Er snel bij zijn is de boodschap, want het eerste seizoen was nagenoeg onmiddellijk uitverkocht, en ook nu loopt de ticketverkoop als een sneltrein. Nadien trekt Urbanus ermee naar Nederland onder de titel 'Lij Kner Ge Sop'. Want 'Trecto Pnix', daar begrijpen onze noorderburen natuurlijk geen snars van.

Het hoogtepunt van het Urbanus-jaar is de animatiefilm 'Urbanus: De vuilnisheld', die op 27 februari bij ons in de bioscoop komt. In dit gekke filmavontuur sluiten de volwassenen van Tollembeek een lucratieve deal met een schimmige Rus (bankier Jef Patat, vermomd als Igor De Rus): gedurende een jaar mag Igor gevaarlijk afval komen storten in Tollembeek en de inwoners zullen daarvoor grof betaald worden.  Urbanus ziet zo zijn kans om een joekel van een verlovingsring te kopen om te kunnen trouwen met Juf Pussy.  Maar uiteraard loopt alles in het honderd wanneer de kinderen in opstand komen tegen het plan van de volwassenen.

"Ik heb zelf meegeschreven aan het scenario, maar voor de rest is het teamwork. Alle spots zijn nu natuurlijk op mij gericht, maar ik heb dat echt niet alleen gedaan. Ik krijg nu alle pluimen, maar liever dat dan dat de mensen met rotte tomaten smijten", zo zegt Urbanus. Vuilnisheld Urbanus zal trouwens ook van de partij zijn op de grote strandschoonmaak van de Eneco Clean Beach Cup op 24 maart.

'Urbanus: De vuilnisheld' is een productie van van Eyeworks. De regie is in handen van Erik Verkerk, Joost Van den Bosch en Vincent Bal, het scenario werd geschreven door Urbanus en Jimmy Simons en de stemmencast bestaat uit een reeks Vlaamse topacteurs zoals Ben Segers, Sven De Ridder, Frances Lefebure, Sien Eggers, Ron Cornet, Ludo Hellinx, Pieter Embrechts, Dimitri Leue, Koen Van Impe, Tom Van Dyck, Tuur Verelst, Thijs Antonneau, Wout Verstappen, Mark Verstraete en Anke Helsen.

Met 'Urbanus, Underground Familiestrip', een tentoonstelling van de surrealistische en ontspoorde wereld van Urbanus, brengt het Stripmuseum in Brussel een mooie hommage aan de stripheld.  De expo is te bezoeken van 11 december 2018 tot 26 mei 2019.
Ontdek in deze tentoonstelling de ingrediënten van het Vlaamse succesrecept en maak kennis met een bonte galerij van personages gebaseerd op de zotte inwoners van Tollembeek.

Curator Kurt Morissens: "Hoe wordt een stripreeks met vulgaire onderwerpen en een lelijke tekenstijl, maar wel om je dood te lachen, een cultfenomeen in de noordelijke helft van België? Het is een wonderlijk verschijnsel dat een grondige studie verdient. In 1982 kreeg de Belgische tekenaar Willy Linthout het idee om een strip te verzinnen rond de in Vlaanderen bekende komiek Urbanus. "Het fritkotmysterie" werd het eerste deel uit een reeks die ondertussen meer dan 180 albums telt. De strip kent meteen een ongezien succes en dat is een bijzondere prestatie voor een wel heel atypische familiestrip.

Het is een strip waarin logica ver te zoeken is, de meest absurde personages rondlopen en de kolder op elke straathoek te vinden is. De familie Urbanus zijn buitenbeentjes, losers, marginalen maar ze hebben een enorm grote aantrekkingskracht op de jeugd in Vlaanderen en Nederland. Ouders zien hun kinderen de Urbanusstrip liever niet lezen want de auteurs slopen alle heilige huisjes en hun humor kent geen enkel taboe. Pedofilie, euthanasie, prostitutie, en zelfs pipi en kaka,... alles komt aan bod.

De hoofdrolspelers zijn absoluut geen rolmodellen. Urbanus zelf is een 12-jarige jongen met een baard die al zes jaar lang moet overzitten op school. Zijn vader Cesar is een werkloze, luie boer die verliefd is op zijn pijp en een enorme dronkenlap is. Urbanus' moeder heeft dan weer een poetsmanie en een adoratie voor Mariabeeldjes. Verder spelen een pratende vlieg en een wel heel vreemde hond belangrijke rollen in het bizarre universum van Urbanus."

Op 11 februari pakt Standaard Uitgeverij uit met 'De geschiedenis van de Urbanusstrip', een naslagwerk van Tom Wauters waarin 35 jaar Urbanus uit de doeken wordt gedaan. "Voor de duidelijkheid: dat gaat écht over de strips, en dus niet over mij", vertelt de komiek. "Verwacht je dus zeker niet aan een biografie. Al ben ik daar zelf wel mee bezig, maar dat is nog niet voor meteen. Af en toe werk ik er eens aan, maar ik mis de discipline om er aan door te doen."

Urbanus heeft altijd al striptekenaar willen worden, maar voor de strips behoort een deel van de lof ook toe aan Willy Linthout. "Willy was een stripverzamelaar en -kenner. Hij kwam me vragen of hij een strip rond mijn personage mocht maken", vertelt Urbanus. "Willy had veel fantasie en de juiste visie. Zo was het zijn idee om mijn personage ouders en huisdieren te geven. Het moest echt een familiestrip worden, zoals 'Suske & Wiske' en 'Kiekeboe'." En zo ging de bal aan het rollen. In 1983 verschenen de eerste twee albums, 'Het Fritkotmysterie' en 'De Hittentitten Zien Het Niet Zitten'. Begin februari volgt album 182, 'Het Billenknijpertje', en op 15 mei verschijnt nr 183, 'Urbanov Protski'. En het duo Urbanus-Linthout is nog altijd niet uitverteld, want er verschijnen gemiddeld zo'n 5 strips per jaar, waarvan inmiddels bijna 10 miljoen exemplaren werden verkocht.

De filmrelease van 'Urbanus: de Vuilnisheld' bracht nog andere stripfans op het idee om Urbanus in de bloemetjes te zetten: op zondag 17 maart wordt  in samenwerking met één en Ketnet in Comics Station Antwerp, het indoor pretpark in Antwerpen-Centraal rond populaire Belgische stripfiguren, een Urbanus animatiefilmdag met tal van randactiviteiten georganiseerd in aanwezigheid van Urbanus en Willy Linthout zelf.

Verder dit jaar pakt de kledingsketen JBC uit met een Urbanus-collectie voor kinderen, Mister T voorziet een kledingslijn voor volwassenen, en samen met Funny Fashion wordt een authentiek Urbanus-kostuumpje voor groot en klein op de markt gebracht. 

Het is trouwens niet de eerste keer dat JBC uitpakt met een collectie van Urbanus en Willy Linthout. In september 2012 lanceerde de Belgische kledingketen de 'Urbanus for JBC'-collectie voor jongens en kwam er naar aanleiding van het 150ste Urbanus stripalbum 'Urbanus verovert de wereld'. Maar omdat ook meisjes de strips wel lusten, kwam er twee maanden later ook een meisjescollectie uit.

Urbanus fantaseerde eigenlijk over een andere carrière toen hij jaren geleden voor het eerst met een gitaar op het podium klom.  Hits als 'Bakske vol met stro', 'Madammen met een bontjas' en 'Quand les zosiaux chantent dans le bois' zijn natuurlijk werelderfgoed in Vlaanderen, maar eigenlijk ambieerde Urbanus een heel andere carrière. "Ik wou striptekenaar worden, maar door de komst van de kleinkunst heb ik het toch aangedurfd om op een podium te kruipen. Al van kinds af zat mijn hoofd vol fantasie. Ik wou dat via stripverhalen vertellen, maar het bleek ook via sketches en liedjes te kunnen. En zo werd ik een stripfiguur in levenden lijve: een klein onnozel manneke in een rode broek." Maar dat klein onnozel manneke werd groot en groeide uit tot een monument in eigen land. Dat hij zo'n fenomeen zou worden, had Urbanus zelf nooit durven te hopen. Maar ondanks alles blijft hij de bescheidenheid zelve. "Ik ben gevleid dat de mensen mij nog niet vergeten zijn, maar voor mij hoeft dat gedoe niet. Ik ben niet zo hard bezig met die 70, laat de 71 maar komen". Hij wil geen BV zijn, hoogstens een BT (Bekende Tollembekenaar). Maar daarmee heeft hij Tollembeek wel op de wereldkaart gezet. En zo hebben wij het graag.

Over Urbanus, zijn tv-carrière, strips, albums, films en nog veel meer kom je alles te weten op www.urbanusfan.be

Urbanus 70 is vanaf 8 januari vijf weken lang elke dinsdag rond 21.25 u op één. Met herhalingen de maandag nadien rond 14.15 u op Eén of waar je ook bent via proximustv.be of de Proximus TV-app. Klik hier om het programma op te nemen. Via TV Replay bekijk je het programma tot 36 uur later wanneer jij wil.

Luister naar de liedjes van Urbanus in je favoriete streaming-apps met eindeloze mobiele data, dankzij Epic Beats.

En ook de films van Urbanus zijn zeker niet te versmaden. Kijk nu naar 'Hector', 'Koko Flanel' en 'De zevende hemel' op Proximus TV.


Meer weten over Proximus TV?
Ook in januari zit er een leuke bonusfilm bij je Tuttimus!