Seks, geweld en alcoholverslaving: de echte verhalen achter zoetsappige Disneyfilms

Films | Doornroosje werd op brute wijze aangerand, Mowgli van Jungle Book moordde een heel dorp uit en Sneeuwwitje keek met genoegen toe hoe haar stiefmoeder zich dooddanst op gloeiend hete ijzeren schoenen

Door Pickx

Gepubliceerd op 05.04.17

6min

Een boosaardige fee spreekt een vloek uit over een jonge vrouw. Na een prik van een spinnewiel valt ze in een diepe slaap, tot ze ontwaakt omdat een heldhaftige prins haar kust. Eind goed al goed, of toch niet? De meeste mensen kennen dit verhaal van de Disneyverfilming. Die werd echter flink gecensureerd: oorspronkelijk was Doornroosje een gruwelvertelsel waarin geweld, verkrachting en wraak de hoofthema’s vormden. Maar ook andere sprookjes kregen een zeemzoete saus om ze beter verteerbaar te maken. Hoe ging dat in de onverbloemde originele versies? Dat lees je hier. Sidder en beef!

Onder dwang getrouwd met een verkrachter

In één van de oudste versies van het verhaal heet Doornroosje Talia. Nadat ze domweg een vlasvezel in haar vinger krijgt, valt ze in slaap. De koning komt op bezoek en verkracht haar, waarna ze zwanger blijkt te zijn. Ze bevalt slapend van een tweeling, maar één van de baby’s zuigt de vlasnaald uit haar vinger waardoor ze ontwaakt. De koningin is ondertussen op de hoogte van de verkrachting en begint te broeden op een gruwelijk plan: ze wil Talia laten verbranden en vervolgens de tweeling doden, koken en aan haar man voeren. De kok die dat moet doen, krijgt het niet over zijn hart en schotelt hem twee lammetjes voor. De vorst krijgt lucht van het opzet van z’n vrouw en steekt haar in brand. Talia moet vervolgens trouwen met haar verkrachter. Samen leefden ze nog lang en ongelukkig.

Frank en Frey

De korte inhoud van de Disneyfilm uit 1981: Vos Frey en hond Frank zijn de beste maatjes. Op een dag jagen Frank en zijn baas op een vos. Dat blijkt Frey te zijn. Plotsklaps valt een beer de hond aan, maar de vos slaagt erin hem te redden. De jager ziet z’n kans schoon om de vos neer te kogelen, maar Frank steekt daar een stokje voor. Van een happy end gesproken.

Een hartaanval en de dood met de kogel

Van ‘eind goed, al goed’ is geen sprake in het originele verhaal ‘The Fox and the Hound’ van Daniel P. Mannix, waarop ‘Frank en Frey’ is gebaseerd. Een hond die een vos achtervolgt, sterft onder een trein. De jager en eigenaar van de hond zweert wraak. Hij trekt naar het vossenhol en maakt het vrouwtje en de welpen van de vos af. Daarna stuurt hij z’n andere hond – Copper – achter de vos aan. Uiteindelijk zijgt de vos dood neer van de inspanning. Aan het eind van het verhaal moet de alcoholverslaafde jager naar het bejaardentehuis, maar daar zijn geen honden toegestaan en dus krijgt zijn arme huisdier de kogel.

Assepoester

Iedereen kent wel deze stroperige historie, die verschillende keren bewerkt werd tot films en toneelvoorstellingen. Een kwaadaardige stiefmoeder en onuitstaanbare stiefzussen pesten Assepoester het bloed van onder de nagels en laten haar alle vuile karweitjes opknappen. Dankzij de goede fee kan ze naar het bal waar ze een prins ontmoet, met wie het bijzonder goed klikt. Onderweg naar huis verliest ze één van haar chique schoenen. De prins start een verwoede zoektocht naar de eigenares van het schoeisel, en komt bij Assepoester terecht. De schoen zit haar als gegoten en alle pogingen van haar zussen om het ding te passen – ze willen ook wel het bed delen met zo’n prins - draaien op niets uit. Hij trouwt met haar.

Bloederige voeten en uitgepikte ogen

Er bestaan verschillende versies van Assepoester, maar één van de bekendste is die van de broers Jacob Ludwig Karl en Wilhelm Karl Grimm, twee heren die een voorliefde hadden voor macabere verhalen. In hun versie proberen de zussen het muiltje ook te passen, maar om hun voeten erin te krijgen gebruiken ze bruut geweld. Eén van de twee hakt een stuk van haar hiel af, de andere ontdoet zich van haar tenen, maar de prins ontdekt de fraude wanneer duiven ‘m erop wijzen dat er bloed aan de schoen hangt. Wel een happy end voor Assepoester - zij trouwt met de prins - maar niet voor de zussen, want de duiven vallen hen aan en pikken net zo lang in hun ogen tot er slechts bloederige gaten overblijven. Ze slijten hun dagen als blinde bedelaarsters.

Jungle Book

‘Jungle Book’ werd verschillende keren verfilmd: een eerste keer in 1967, en in 2016 werd er een live action-avonturenfilm van gemaakt. Die verfilmingen lopen uiteraard meestal goed af. De kleine Mowgli wordt opgevoed door wolven. Tijger Shere Khan wil hem vermoorden en daarom moet hij terug naar de wereld van de mensen, maar hij vertoeft liever in het gezelschap van Baloe de beer. Wanneer hij later een meisje ontmoet, kiest hij toch voor het mensdom en leeft nog lang en gelukkig, samen met haar.

Massamoordenaar Mowgli

En dan nu het echte werk. ‘Het jungleboek’ is een verhalenbundel van Rudyard Kipling, met daarin de historie van Mowgli. Kipling had weinig op met rooskleurige vertelseltjes. Wanneer Shere Khan Mowgli een kopje kleiner wil maken, vlucht de jongen naar een mensendorp waar een koppel hem adopteert. Eén van de dorpelingen ontdekt echter z’n geheim en bazuint rond dat hij een tovenaar is. De bewoners verbannen hem en bedreigen zijn adoptieouders. Mowgli slaagt er echter in om hen te redden en neemt op gruwelijke wijze wraak: hij laat een kudde olifanten het hele dorp platstampen en zorgt ervoor dat de wolven het vee met huid en haar verorberen.

Sneeuwwitje

Een jaloerse koningin doet beroep op een jager-huurmoordenaar om haar knappe stiefdochter Sneeuwwitje om te laten brengen. Ze vraagt hem haar hart mee te brengen als bewijs. Hij krijgt echter wroeging en probeert haar om de tuin te leiden met het hart van een dier. Dat lukt in eerste instantie, maar het meedogenloze wijf komt er toch achter dat Sneeuwwitje nog leeft en zich in het huis van de zeven dwergen verbergt. Ze laat haar van een giftige appel bijten, waarna ze in een schijndode toestand verzinkt. Een hele tijd later valt de koningin van een rots en kust een vriendelijke prins Sneeuwwitje wakker. Zo gaat dat tenminste in de ‘gekuiste’ Disneyfilm.

Gloeiende martelschoenen

In de versie van de gebroeders Grimm wil de koningin niet alleen het hart van Sneeuwwitje opeten, maar ook de lever en de longen. Sneeuwwitje neemt aan het eind van het verhaal bovendien wraak door haar nemesis in gloeiend hete, ijzeren schoenen te laten dansen tot ze dood en met zwartgeblakerde voeten neervalt. ‘Wat een sadisten’, meenden sommige ouders van kleine kinderen, maar volgens Jack Zipes, die heel wat sprookjes naar het Engels vertaalde, moeten we wat meer respect hebben voor het origineel en kan het geen kwaad om het jonge volk af en toe eens goed te laten griezelen.

De kleine Zeemeermin

Dit verhaal werd verfilmd in 1989, met groot succes. Zeemeermin Ariel gooit het op een akkoordje met een heks en ruilt haar vin en stem in voor twee benen om zo een lief te zoeken op het vasteland. Ze ontmoet Prins Eric, die haar een handje toesteekt om de heks te vermoorden. Daarna trouwen ze.

Onuitstaanbare chronische pijn

Het echte verhaal ontsproot aan het brein van Hans Christian Andersen. Ook in zijn versie krijgt Ariel benen, maar wel op voorwaarde dat ze de rest van haar leven ondraaglijke pijn zal lijden in die ledematen. Bovendien verliest ze haar tong. Eric gaat er uiteindelijk vandoor met een andere vrouw. De zeemeermin kan haar vin terugkrijgen als ze hem ombrengt met een speciale dolk, maar dat doet ze niet: ze springt de zee in en verandert in schuim.

Pinokkio

Er kwam al in 1940 een Pinokkio-film, maar aan het originele verhaal werd flink gesleuteld: Walt Disney zelf vond het houten figuurtje namelijk veel te onsympathiek. Er werd een geromantiseerde versie van gemaakt die mijlenver van het origineel staat: Pinokkio is een vriendelijk mannetje uit hout, gefabriceerd door timmerman Gepetto. Wanneer hij liegt, groeit zijn neus. Daardoor moet hij ook een tijdje door het leven als ezel. Zijn beste vriend is een krekel. De timmerman droomt ervan dat hij verandert in een echte jongen, wat uiteindelijk ook gebeurt.

Opgehangen aan een boom

In Le avventure di Pinocchio van Carlo Collodi is geen plaats voor meligheid. Pinokkio is in dit verhaal ook een houten figuur, maar daar stopt alle gelijkenis. Hij is namelijk een onuitstaanbare zak die alles steelt wat hij kan gebruiken. Zijn trouwe vriend de krekel verplettert hij dan ook nog eens - per ongeluk - met een hamer. Op een dag komt hij in de cel terecht wanneer hij weer eens iets heeft mispeuterd. De jongeman komt weer vrij en Gepetto verkoopt z’n enige jas om Pinokkio’s schoolkosten te kunnen betalen, maar de onverlaat doet het kledingstuk weer van de hand om met het geld theatertickets te kopen. Aan het eind van deze onverkwikkelijke historie hangt men hem op aan een boom waar hij net zo lang blijft bungelen tot hij stikt. Collodi beschrijft uitvoerig zijn laatste stuiptrekkingen.

De klokkenluider van de Notre Dame

In 1996 verfilmde Disney het wedervaren van de gebochelde Quasimodo. Die is tot over z’n oren verliefd op zigeunerin Esmeralda en slaagt erin haar te redden van Frollo, die haar op de brandstapel wil gooien. Wanneer Frollo de twee achtervolgt, valt hij van de kerktoren. Legerkapitein Phoebus vangt Quasimodo op en gaat met Esmeralda aan de haal, wat Quasimodo hem vergeeft. Alles weer goed aan het einde.

Grafschennis

Victor Hugo bracht in 1831 het originele boek uit en dat klonk – je kan het al raden – heel wat minder rooskleurig. In zijn verhaal steekt Frollo Phoebus neer. Hij probeert Esmeralda te laten opdraaien voor de moord, maar Quasimodo voorkomt dat. Ook hier heeft onze gebochelde vriend een serieuze boon voor de zigeunervrouw, maar ze voelt zich niet tot hem aangetrokken. Uiteindelijk valt ze weer in handen van Frollo en slaagt hij erin haar op te hangen. Quasimodo gooit Frollo van de kerktoren en kruipt mee in het graf van Esmeralda. Daar sterft hij de hongerdood. Een paar jaar geleden pakte The Telegraph uit met het verhaal dat Quasimodo echt zou hebben bestaan: de 19de-eeuwse beeldhouwer Henry Sibson schreef in zijn memoires over 'een gebochelde beeldhouwer'.

Rapunzel

Tegenwoordig kan je ‘Rapunzel, de musical’ gaan bekijken in de Stadsschouwburg van Antwerpen. Het verhaal is in de Lage Landen iets minder bekend dan Doornroosje of Sneeuwwitje, maar er werd in 2010 wel een film over gemaakt met Mandy Moore in de hoofdrol. Door een stommiteit van haar ouders werd Rapunzel (in het Nederlands: Raponsje) door een heks opgesloten in een hoge toren zonder trappen. Ze heeft lange haren, die tot op de grond reiken. Uiteindelijk ontsnapt ze uit de toren en valt ze voor een charmante prins.

Een doorn in het oog

In het echte verhaal van de gebroeders Grimm is de prins niet echt een romantische ziel. Wel stort hij zich in een hevige affaire met Raponsje en bezwangert hij haar. De heks is woedend en doet hem zodanig schrikken dat hij naar beneden valt, recht met z’n ogen in een doornenstruik. Gevolg: de man is blind en zwerft doelloos door de woestijn. Aan het einde komt Raponsje hem weer tegen en uiteindelijk genezen haar tranen zijn ogen. Toch nog een einde dat we enigszins gelukkig kunnen noemen.