Roberto Martínez: ten onder gegaan, maar wel met zijn eigen principes

Het grootste euvel van de Belgen op dit toernooi in Qatar? Een totaal gebrek aan creativiteit en scorend vermogen. Eén goal in drie wedstrijden, daarmee red je het niet op een wereldbeker. Aan de zo verguisde verdediging (“te oud, te traag”) lag het dus niet, zij hielden twee keer de nul. Al mag je daar de kanttekening bij maken dat Vertonghen en co geholpen werden door de behoudende aanpak van Roberto Martínez.

Als je met vijf man achterin speelt, een buffer voor de verdediging (Witsel verlaat zelden zijn positie en fungeert vaak als een soort zesde verdediger) en aan een zeer traag tempo risicoloze balletjes rondspeelt en slechts occasioneel eens de diepte zoekt enkel door een lange bal te trappen (Alderweireld) dan loop je inderdaad weinig risico achterin.

Slachtoffer van de tactiek

Maar zo’n aanpak betekent ook dat je op het middenveld en voorin spelers tekort komt. Vroeger werd dat gecompenseerd door de klasse van onze toppers Kevin De Bruyne, Eden Hazard en Romelu Lukaku. Met Dries Mertens of Adnan Januzaj meermaals als joker. Van die vijf was er maar één min of meer in vorm: KDB. Maar die voelde zich vaak op een eiland voetballen. Het verhaal van Eden kennen we, hij flitst al enkele jaren niet meer. Romelu kwam geblesseerd aan in Qatar en speelde uiteindelijk niet meer dan 60 minuten op dit WK. Dries heeft zoals steeds inzet te over, maar is helaas over zijn hoogtepunt heen. En Adnan, tja, die was niet eens mee.

Terecht ergerde Kevin De Bruyne zich aan die voorbijgestreefde tactiek. Aan de risicoloze opbouw van achteruit, aan het gebrek aan dynamiek rond en vooral voor hem. En dan komen we bij de keuze van profielen van Martínez, die op dit WK eens te meer bewees een loyale, maar bange coach te zijn. In plaats van Openda -sterk in de matchen dat hij een kans kreeg-, Doku -die met zijn invalbeurt tegen Kroatië bewees een meerwaarde te zijn-, Trossard -man in vorm bij Brighton- of Vanaken -altijd degelijk- een kans te geven, koos hij voor de vaste waarden. De basisplaats van Amadou Onana tegen Marokko, waar hij de beste man op het veld was, bewees dat een béétje vertrouwen in de nieuwe lichting geen kwaad kan. Helaas pakte Onana daar zijn tweede gele kaart, waardoor hij geschorst was tegen Kroatië. Je kunt je dan ook de vraag stellen waarom Onana bijvoorbeeld niet startte tegen Canada. Al is praat achteraf natuurlijk makkelijk, dat beseffen we.

Man van principes

Met alle respect, maar Eden Hazard biedt weinig meerwaarde, buiten wat balvastheid. Met Batshuayi ben je weinig als hij niet scoort, want in het pure veldspel speel je vaak met tien wanneer hij op het veld staat. Witsel kan het hoge tempo van het huidige voetbal niet langer aan. Hij komt steeds een stapje te laat. Carrasco wisselt te vaak goeie momenten af met ondoordachte acties, net als Meunier. Wij hadden wel eens willen zien wat iemand als Arthur Theate had gebracht: hij durft wél die passes vooruit te trappen. Of wat had Trossard kunnen doen indien hij op zijn beste positie kon starten tegen Marokko? En niet in een ondankbare rol als diepe spits zoals tegen Kroatië.

Je kan het Martínez wel nageven dat hij een man van principes is. Ten onder gaan? Ja, maar dan wel met zijn filosofie. Die heeft ook succes opgeleverd, maar om de zoveel jaren moet je vernieuwen en verrassen, anders sta je stil en haalt de rest je weer in. Dat heeft de Catalaan na de historische derde plek op het WK in 2018 nagelaten. Ja, in die laatste alles-of-nietswedstrijd tegen Kroatië probeerde hij plots allerlei nieuwigheden uit. Zoals een viermansverdediging, Trossard als diepste spits en invaller Thorgan Hazard mee op het middenveld. Vreemd. En vooral: too little, too late.