‘Spector’ op Canvas: het relaas van een geniale producer die stierf achter tralies

Muziek | Canvas zendt vanavond ‘Spector’ uit, een vierdelige docureeks over Phil Spector. De geniale muziekproducer leverde talloze onschatbare bijdragen aan de muziek, maar zijn ego overschaduwde ze allemaal. Pickx stelde een beknopte biografie op.

Door Pickx

Deel dit nieuws

Vanaf het begin van zijn carrière werd Phil Spector omschreven in zeven woorden: “To know him is to love him.” Dat was ook de titel van zijn eerste hit, uitgevoerd door The Teddy Bears, toen Spector nog een onbekend, 19-jarig wonderkind was in Los Angeles. 

Binnen een paar jaar was Phil Spector een cultureel icoon, een flamboyante impresario met een indrukwekkende reeks hitsingles. Wandelend door de scene als een popbaas, nu eens gekleed als een gangster, dan weer als een psychedelische kabouter. Hij frequenteerde vrienden als Lenny Bruce, Dennis Hopper en John Lennon.

Vervolgens verdween de geroemde producer bijna dertig jaar uit het publieke zicht, om weer op te duiken als de moordenaar van een actrice die werkte als gastvrouw in een restaurant in Los Angeles. Spector bracht de rest van zijn dagen door in de gevangenis. Hij overleed in een ziekenhuis in januari 2021, op 81-jarige leeftijd, naar verluidt na een coronabesmetting.

Zijn dood is het slotakkoord van een bizar verhaal over genialiteit en geestesziekte. Het verhaal van de beroemdheid die zijn roem, macht en geld gebruikt om weg te komen met afschuwelijk gedrag.

Omnipresente duisternis

Spector voelde de behoefte en had de aangeboren vaardigheden om een nieuwe muziekvorm te creëren. De ‘wall of sound’, zijn handelsmerk, bestond uit één, twee of drie piano's, tot zes gitaren, evenveel bassisten, drummers en percussionisten, allemaal simultaan spelend en opgenomen met een bovennatuurlijke zorg. Samengebald klonk die klankenbrij als een verpletterende ‘geluidsmuur’. Hij nam liedjes van de beste songwriters van het land onder handen en koppelde die aan de smachtende, onuitwisbare stemmen van jonge zangers. Het resultaat was een emotionaliteit op een schaal die nog nooit eerder was bedacht. "Spectors echte grootheid is zijn vermogen om die ongelooflijke kleine momenten van aangrijpend verlangen in ons op te wekken", zei Leonard Cohen ooit.

Naast producer was Spector ook een rasmuzikant. De sessiespelers met wie hij werkte zeiden dat hij een carrière als professioneel jazzgitarist had kunnen hebben. Hij had een enorme kennis en genegenheid voor zwarte r&b. Mensen die met hem samenwerkten herinneren hem als een man met oneindige energie, gekke humor en enthousiasme, die in staat was een groot korps sessiemuzikanten betrokken te houden terwijl hij hen door de slopende processen loodste die aan de grondslag lagen van zijn producties.

En toch zat er een omnipresente duisternis in hem verscholen. De gemeenheid, het gebrek aan empathie als het ging om de gevoelens van anderen, de manier waarop hij vrouwen beheerste, de obsessie met zijn uiterlijk en gevoelens van ontoereikendheid; de jaloezie, de overduidelijke wreedheden. Slechts enkelingen wisten dat de woorden "to know him was to love him" op de grafsteen van zijn vader stonden, die een gebroken en disfunctioneel gezin achterliet na zijn zelfdoding. Phil was toen een kind van 9 jaar in de Bronx. Hij was astmatisch, allergisch voor de zon en had een overbezorgde en uiterst dominante moeder.

Samenwerking met Tina Turner

Spector wist instinctief zijn eigen stempel te drukken op zijn werk; hij werd de ster, niet de artiesten. In de vroege jaren 60 ontmoette hij Veronica 'Ronnie' Bennett, de dynamische leider van een trio zangeressen genaamd The Ronettes. ‘Be My Baby’ was misschien Spectors meest diepgaande samensmelting van een stem en een productie. “Eén van de beste songs ooit opgenomen”, volgens Keith Richards. In 1968 trad Spector met Bennett in het huwelijksbootje, een huwelijk dat amper zes jaar standhield. Bennett overleed begin dit jaar op 78-jarige leeftijd.

Het tijdperk van de meidengroep kwam tot een abrupt einde in april 1964, toen The Beatles de top vijf van de Billboard charts haalden. Spector voelde dat de muziekwereld aan het veranderen was. Achter de schermen manoeuvreerde hij op een halfslachtige manier om een echte rockact te produceren – The Rascals, The Lovin' Spoonful – maar slaagde daar nooit echt in. Het is in deze context dat een sleutelmoment in zijn leven plaatsvond, en één van de meest gemythologiseerde momenten in de vroege geschiedenis van de rock-'n-roll: de single die Phil Spector uit de muziekbusiness dreef.

Midden jaren 60 raakte hij in de ban van Tina Turner, waarschijnlijk de meest dynamische zangeres van dat moment. Spector besloot dat hij de moeder der rocknummers zou maken, door haar gezongen. Hij zette Ike Turner als producer buitenspel als onderdeel van de deal. Turner zei dat Spector haar het nummer “500.000 keer” liet zingen tijdens een sessie die de hele nacht duurde, met alleen haar, Spector en technicus Larry Levine in de studio: “Al snel was ik doordrenkt met zweet. Ik moest mijn shirt uittrekken en in mijn beha gaan staan om te zingen, zo hard werkte ik aan dat nummer.”

Het resultaat was ‘River Deep - Mountain High’. Maar de wereld was veranderd in 1966. De plaat brak geen potten. Het was het jaar van ‘Paint It Black’ en ‘Eight Miles High’, ‘Pet Sounds’ en ‘Revolver’. De producer was er kapot van; in een vlaag van wrok annuleerde hij de release van een begeleidend album, waarschijnlijk een gemiste kans om zijn werk te laten opgaan tegen de andere visionaire albumproducties van die tijd. Tegen het einde van de jaren 60 begon Spector te drinken. Vrijwel iedereen is het erover eens dat hij niet alleen een gemene dronkaard was, maar ook een irrationele en onuitstaanbare. In de jaren zeventig begon zijn neergang.

Neergang

Spector bevriende John Lennon en George Harrison. Hij hielp Lennon één van zijn meest memorabele solosingles te produceren, ‘Instant Karma’. Lennon behandelde Spector als een koning. Spector zou ‘Imagine’ produceren, maar ook Lennons ‘Some Time in New York City’, de hitloze samenwerking met Yoko Ono die het dieptepunt van de solocarrière van de ster was. Spector produceerde ook George Harrisons epische ‘All Things Must Pass’-album, Harrisons artistieke hoogtepunt. Zijn associatie met The Beatles gaf Spector nog minstens tien jaar geloofwaardigheid.

Aan het eind van het decennium kwam nog de beruchte samenwerking met The Ramones, en toen was er een pauze in het leven van Phil Spector. Hij deed tien jaar lang weinig en kreeg een soort vaste relatie met zijn assistente Janis Zavalos, met wie hij trouwde, maar dat niet aan zijn vrienden had verteld. Hij verborg ook het feit dat hij in 1981 een tweeling met haar had gekregen. In latere jaren gaf hij toe dat hij in die tijd kampte met een manische depressie. Het gezin verhuisde uit Beverly Hills naar een meer afgelegen gebied in Pasadena. In 1989 werd hij opgenomen in de Rock & Roll Hall of Fame, waar hij ook in het nominatiecomité zou zitten. Hij ging dronken naar de ceremonie en bracht zichzelf in verlegenheid tijdens zijn dankwoord.

Begin 1991 stierf Spectors vriend Doc Pomus. De gebeurtenissen die leidden tot de dood van Lana Clarkson in 2003 begonnen misschien in dat jaar. Om onbekende redenen gingen hij en Zavalos uit elkaar; kort daarna stierf één van hun kinderen, de 9-jarige Phillip Spector Jr. aan leukemie. Het kind was even oud als Spector was toen zijn vader stierf. Hij verliet zijn huis in Pasadena en keerde in 1998 terug naar Los Angeles. Zijn laatste jaren als vrij man waren somber. Hij was vervreemd van de kinderen die hij samen met zijn ex-vrouw Ronnie Bennett had geadopteerd.

Moord op Clarkson

Lana Clarkson was een onbeduidende actrice in Hollywood, die iet of wat faam had verkregen met haar rollen in enkele B-films. Ze werkte als hostess in de VIP-sectie van het House of Blues op de Sunset Strip toen Spector binnenkwam, heel laat in de avond van 2 februari 2003. Hij had die avond al twee mislukte dates gehad, samen met een flinke hoeveelheid tequila. Hij raakte aan de praat met Clarkson en haalde haar over om mee naar zijn huis te gaan. Eenmaal daar aangekomen, zo verklaarde de chauffeur later, zei Clarkson: “Dit duurt niet lang. Slechts één drankje.”

De chauffeur getuigde later dat hij een schot had gehoord; enige tijd later kwam Spector naar buiten, versuft, en zei tegen de chauffeur: “Ik denk dat ik iemand heb vermoord.” Hij hield een pistool vast en had Clarksons bloed aan zijn handen. De politie vond Clarkson in zijn hal; ze was in haar mond geschoten. Spector vertelde de politie dat de schietpartij een ongeluk was.

Daarna hield hij lang vol dat Clarkson een mislukte actrice was die besloten had zelfmoord te plegen in zijn hal. In 2006 trouwde hij met de 26-jarige Rachelle Short, een model dat de onschuld van Spector verdedigde. Hij produceerde een album voor haar: ‘Out of My Chelle’. Zijn proces begon in 2007. Zes vrouwen getuigden over bezoeken aan Spectors woning, waarbij de man met een pistool zwaaide toen de vrouwen zijn huis wilden verlaten. Het eindigde in een nietigverklaring en alles begon opnieuw. Uiteindelijk werd hij in april 2009 veroordeeld tot levenslang voor de moord en vier jaar extra voor het gebruik van het pistool.

Eenmaal achter tralies nam zijn nieuwe vrouw het beheer van zijn zaken over. Toen hij beweerde dat ze te veel geld uitgaf, scheidde Spector van haar in de gevangenis in 2018. Drie jaar later was hij dood.

Bekijk de openingsaflevering van ‘Spector’ vanavond om 23u30 op Canvas of waar je ook bent via Pickx.be of de Pickx-app.

Kijk wat je leuk vindt, waar en wanneer je wilt.

Ontdek Pickx Inloggen

Top

Top