De invloeden op en van 'RoboCop'

Films | De filmwereld is na de release van Paul Verhoevens sciencefictionfilm ‘RoboCop’ (vanavond te zien op Play6) nooit meer dezelfde geweest. De film combineert elementen uit voorgaande scifiklassiekers, maar vormde zelf ook de inspiratie voor tal van andere filmmakers. ‘RoboCop’ is vaak geïmiteerd, maar nooit geëvenaard.

Door Pickx

Deel dit nieuws

Toen Paul Verhoeven, toen op zoek naar zijn eerste Hollywoodfilm na enkele successen in Nederland, het scenario voor ‘RoboCop’ voorgeschoteld kreeg, gooide hij het in de vuilbak zodra hij de eerste pagina gelezen had. “Zo’n rommel zal ik nooit maken”, zei hij. Maar zijn vrouw las het scenario wel helemaal door en spoorde haar man aan om het verhaal, dat in essentie gaat over iemand die zijn identiteit verliest en een satire is over de maatschappij, nog een kans te geven. Het zou uiteindelijk zijn magnum opus worden.

Verhoeven draagt zijn invloeden onbeschaamd uit. Hij zegt dat de stijl van ‘RoboCop’ gebaseerd is op twee andere films. De Duitse film ‘Metropolis’ is een Duitse dystopische scifiprent uit 1927 waarin een vrouw vervangen wordt door een robot, die de stad in een chaos stort. De film is een commentaar op een wereld die op instorten staat, toepasselijk voor het Duitsland van de jaren 20.

De andere film waardoor Verhoeven naar eigen zeggen geïnspireerd raakte, is ‘The Day the Earth Stood Still’ (1951). Daarin komt de ogenschijnlijk vredelievende alien Klaatu naar de Aarde. Die heeft de robot Gort mee, die visueel heel wat trekjes heeft van RoboCop. Qua verhaal gaat ‘The Day the Earth Stood Still’ over de onzekerheid van de naoorlogse wereld en de dreiging van de Koude Oorlog. Eenzelfde gevoel van dreiging kan teruggevonden worden in Verhoevens film, al pakte de Nederlandse regisseur het veel satirischer en bombastischer aan.

Daarnaast valt over ‘RoboCop’ al eens de opmerking dat het een kloon zou zijn van andere scififilms uit de jaren 80: ‘The Terminator’ en ‘Blade Runner’. Het klopt dat ‘RoboCop’ ook over robots gaat en het geweld van ‘The Terminator’ combineert met het doordachte van ‘Blade Runner’, maar niemand kan ontkennen dat ‘RoboCop’ heel wat nieuwe elementen toevoegt. Het is meer dan de som van de delen, zeg maar.

Directe kopieën

‘RoboCop’ lijkt aan de oppervlakte een pulpy actiefilm te zijn van dertien in een dozijn. Tal van filmmakers dachten dus dat ze het succes van de film makkelijk konden nadoen. Kleed een acteur in een politiepak, voeg er een stukje technologie aan toe, of nog beter: laat hem/haar een motorhelm opzetten en je hebt je RoboCop-substituut. Voorbeelden uit de donkerste krochten van het filmlandschap zijn ‘R.O.T.O.R.’, ‘The Vindicator’, ‘Digital Man’ en de nogal overduidelijke ‘Cyborg Cop’ en ‘Lady Battlecop’, om er maar een paar te noemen. De meeste van die voorbeelden zijn lowbudgetfilms uit de jaren 90, maar ook in 2014 werden nog overduidelijke kopieën zoals ‘Android Cop’ gemaakt.

Dat zijn allemaal directe klonen van de cultfilm uit 1987, maar er zijn ook heel wat films die op een subtielere manier geïnspireerd zijn geraakt door Paul Verhoevens maatschappijkritische sciencefictionfilm. Zo presenteert ‘Idiocracy’ (2006) ook een cartooneske satire van de toekomst van Amerika als commentaar op de kapitalistische consumptiemaatschappij. Ook ‘Wall-E’ (2008), waarin mensen niets meer dan luie consumenten zijn geworden, raakt aan dezelfde thema’s als ‘RoboCop’. De satirische elementen van ‘RoboCop’ kunnen ook teruggevonden worden in films als ‘Thank You For Smoking’ over een tabaklobbyist met een bedenkelijke moraal, een prent die helemaal niet meer in het sciencefictiongenre te plaatsen valt.

Puur visueel en door de strikte handhaving van de wet die RoboCop hanteert, zou je kunnen zeggen dat ook ‘Judge Dredd’ (1995) met Sylvester Stallone duidelijk inspiratie haalt uit de film van Verhoeven. Maar dat personage verschijnt al sinds 1977 in comics en het is waarschijnlijk dat het personage RoboCop deels op hem gebaseerd is. Dat Dredd een filmadaptatie kreeg is waarschijnlijk wel deels te danken aan het succes van ‘RoboCop’, maar dat succes wist de film uit 1995 verre van te evenaren.

Bekijk ‘RoboCop’ op vrijdag om 20u35 op Play6 of waar je ook bent via Pickx.be of de Pickx-app.

Kijk wat je leuk vindt, waar en wanneer je wilt.

Ontdek Pickx Inloggen

Top

Top