1967, Franco Bitossi, het hart op hol op de Etna

Sport | Drie dagen na de start in Boedapest kent de Giro al een van zijn hoogtepunten, met de aankomst dinsdag op de hellingen van de Etna. Het is de zevende keer dat het peloton tijdens de Giro d'Italia de lavahellingen van de Siciliaanse reus zal beklimmen. Een goede gelegenheid om even Franco Bitossi in herinnering te brengen, een van de grootste Italiaanse renners uit de geschiedenis. Een man die altijd een hart vol vuur had...

Door Tagtik

Deel dit nieuws

De eerste bergetappe van deze Giro, 166 kilometer lang, voert ons naar Sicilië, tussen Avola en Rifugio Sapienza, het vertrekpunt van de kabelbanen die ons naar de krater brengen en een mythische plek op een hoogte van 1892 meter op de hellingen van de Etna. De echte top ligt hoger, maar is ontoegankelijk voor gewone stervelingen: op 3357 meter, of toch op bepaalde dagen, want de hoogte van de Etna verandert zeer vaak.

Op de 22,8 km lange klim vanuit Biancavilla, met daarvoor ook nog een lang stuk bergop, overbrugt het peloton een hoogte van 1358 meter, met een gemiddeld percentage van ongeveer 6% en enkele passages tot 14%, net na de splitsing naar het astrofysisch observatorium. Het is precies het profiel van een rit die enkele kanshebbers voor het algemeen klassement die nog niet 100% zijn, nu al zou kunnen uitschakelen. Een uitzonderlijk kader

Na een reeks intense uitbarstingen in het begin van dit jaar lijkt de Etna opnieuw ingeslapen. De hoogste actieve vulkaan van Europa gromt, rookt en spuwt, met uitbarstingen van gas en as die de Sicilianen voortdurend bezighouden. Zijn zwarte en onheilspellende hellingen, in het immense lavalandschap dat de zuidwestelijke flank van de reus bedekt, bieden een uitzonderlijk decor voor wielerdramatiek en een eerste belangrijke afspraak in deze Giro. 1967: Bitossi, de Toscaan met het gekke hart

Op 26 mei 1967 is de Giro toe aan zijn zevende etappe: Franco Bitossi, de Toscaan met het gekke hart, wint op de Etna. De inwoner van de provincie Prato is geen onbekende: hij won reeds het bergklassement van de Giro in 1964, 1965 en 1966 en was de winnaar van zeven etappes in drie edities, waaronder de mythische etappe Cuneo-Pinerolo. In 1966 wint hij ook twee etappes in de Ronde van Frankrijk, in Caen en in Turijn. Maar Franco Bitossi is geen renner zoals alle anderen. Zijn bijnaam: "Falena", de nachtvlinder. Een bijnaam die verwijst naar zijn vlotte pedaalslag waarmee hij wel lijkt te zweven. Hij is eenvoudig en rustig van aard, maar inwendig is Bitossi een... borrelende vulkaan. Falena is niet zijn enige bijnaam. Sommigen noemen hem 'cuore matto' of 'gek hart'. Dokters ontdekten al vroeg in zijn carrière hartritmestoornissen bij de Toscaan. Zijn hart kon soms zomaar ineens 220 slagen per minuut maken.

Men heeft nooit geweten of het om een hartritmestoornis ging of dat hij aan psychologische problemen leed. Sommigen hadden het over paniekaanvallen. Franco Bitossi leerde leven met zijn zorgen en bleef beroepsrenner, met een lange lijst van overwinningen bij de profs: hij kwam 171 keer als eerste over de finish. Op advies van zijn cardioloog was het niet ongebruikelijk dat hij langs de kant van de weg even stopte om zijn hart tot rust te laten komen. Hij zag dan het peloton van hem wegrijden of hem opnieuw inhalen, want Bitossi was een geboren aanvaller. Bij het WK van 1972 kreeg hij een van deze crisissen, toen hij met een schijnbaar comfortabele voorsprong op weg was naar de finish. Hij verloor de controle over zijn hart (en zijn emoties) en werd uiteindelijk op de streep ingehaald door zijn Italiaanse ploegmaat Marino Basso. Een nederlaag die hem voor eeuwig beroemd zou maken.

De overwinning van Bitossi in 1967 op de Etna was niet zijn enige wapenfeit: hij werd drie keer Italiaans kampioen op de weg en twee keer in het veldrijden, won twee keer op rij de Ronde van Lombardije, en was de eerste Italiaan die het puntenklassement in de Tour won. 1989: Da Silva verslaat de grote Lucho Herrera

In 1989 won de Portugees Acacio da Silva op de Etna, op een lagere hoogte dan momenteel: hij wint in de mythische trui van Carrera voor de Colombiaanse klimmer Lucho Herrera.

Acacio da Silva won 53 keer in zijn carrière die wel met nog meer mooie zeges is gevuld: zo reed hij vier dagen in het geel in de Tour de France van 1989 en 2 dagen in het roze in hetzelfde jaar in de Giro.

Maar het hoogtepunt van zijn carrière is niet de Etna, maar wel zijn overwinning in Luxemburg, zijn tweede thuisland, in de Ronde van Frankrijk van 1989: hij wint de eerste etappe naar de top van de Pabeierbierg, een zeer steile klim, en verovert de gele trui verovert die hij vier dagen zou houden.

Hij won ook etappes in de Ronde van Zwitserland (waar hij ook twee keer het bergklassement wint) en in de Ronde van Romandië, de Tirreno en het Kampioenschap van Zürich. 2011: Contador sneller dan Rujano

In 2011 was het de Spanjaard Alberto Contador (later gediskwalificeerd wegens zijn positieve test in de Tour van 2010) die op 7 kilometer van de top van de Etna aanviel en de Venezolaanse klimmer Jose Rujano versloeg. 2017: 50 jaar na Bitossi verslaat een Sloveen Zakarin

In 2017 zijn de favorieten in de Giro bang van de wind: ze wijken geen meter van elkaar op de beklimming van de Etna en laten de overwinning aan de Sloveen Jan Polanc. Achter Polanc, die won na een lange ontsnapping, gaat de Rus Ilnur Zakarin nog in de tegenaanval bij het naderen van de rode driehoek. 2018: Een kolibrie op de Etna: Chaves voor Yates

In 2018 is de Colombiaan Esteban Chaves de snelste op de hellingen van de Etna: zijn ploegmaat Simon Yates verovert de roze leiderstrui. Chaves was met 27 andere renners weggereden en kwam aan de voet van de Etna aan met een voorsprong van iets meer dan een minuut. De Colombiaanse "kolibrie" fladdert uiteindelijk weg van zijn laatste metgezellen met nog 5,5 kilometer te gaan. 2020: Caicedo sterker dan Visconti en Vanhoucke

In 2020 is Jonathan Caicedo na Richard Carapaz de tweede renner uit Ecuador die een etappe in een grote ronde wint. Hij wint de derde etappe van de Giro d'Italia op de top van de Etna. Hij komt solo aan, voor Giovanni Visconti en onze landgenoot Harm Vanhoucke.

De jonge Belg van de Lotto Soudal ploeg was op 6 km van de finish ten aanval getrokken en weerstond de opeenvolgende aanvallen van de favorieten om met 30 seconden achterstand te finishen op Caicedo en 21 seconden voor een groep met Nibali, Fuglsang, Pozzovivo, Majka en Castroviejo. Video: Franco Bitossi - Giro 1964 (Pinerolo)

Kijk wat je leuk vindt, waar en wanneer je wilt.

Ontdek Pickx Inloggen

Lees meer over Sport

Top

Top