Willem Dafoe: vier Oscarnominaties, nooit gewonnen

De intussen 66-jarige Willem Dafoe gaf in 1986 definitief zijn visitekaartje af in Hollywood toen hij in de oorlogsfilm ‘Platoon’ de rol van sergeant Elias vertolkte. Daarvoor had hij al enkele kleinere rollen gespeeld, maar cultstatus van ‘Platoon’ lanceerde ook de carrière van de weergaloze Willem Dafoe. Hij haalde er zijn eerste Oscarnominatie mee binnen, die voor beste acteur in een bijrol.
 
Na opnieuw enkele gevierde rollen in films als ‘The Last Temptation of Christ’, ‘The English Patient’, ‘Boondock Saints’ en ‘American Psycho’ volgde pas in het jaar 2001, 14 jaar na de vorige, een tweede Oscarnominatie. Hoewel de voorgenoemde films ook Oscarwaardig waren, werd hij opnieuw genomineerd voor zijn bijrol in ‘Shadow of the Vampire’. Toen al, twee nominaties ver, had hij er eigenlijk al een pak meer verdiend.
 
Daarna moest Dafoe nog eens 17 jaar wachten op een nieuwe nominatie. Tussendoor vond hij populair succes met de ‘Spider-Man’-trilogie van regisseur Sam Raimi. Hij werd in die periode ook een van de vaste acteurs in het boekje van indie darling Wes Anderson en acteerde in diens ‘The Life Aquatic with Steve Zissou’, ‘Fantastic Mr. Fox’ en ‘The Grand Budapest Hotel’. Maar het was voor zijn rol in de alternatieve film ‘The Florida Project’ dat hij weer in het oog van de Academy sprong. Opnieuw streek hij een nominatie op voor de beste bijrol.
 
Gelukkig moest hij hierna niet zo lang meer wachten op zijn volgende kans op het gouden beeldje. In 2018 verscheen de film ‘At Eternity’s Gate’, waarin Dafoe een meesterlijk portret schetst van de beroemde Nederlandse schilder Vincent Van Gogh. Voor een keertje werd zijn verhaal verteld zonder enkel nadruk te leggen op het beruchte incident met het oor. Van Gogh werd neergezet als een complex persoon die pech en waanzin, maar ook extatisch geluk ervoer. Veel van de lof die de film kreeg, was te danken aan de opmerkelijke vertolking van Dafoe.

De Oscarnominatie voor beste acteur in een hoofdrol was dus zeker verdiend, maar het was Rami Malek die dat jaar met de eer ging lopen voor zijn rol als Freddy Mercury in ‘Bohemian Rhapsody’. Volgens enkele vocale stemmen in de filmpers was de keuze van Malek niet helemaal terecht, ook al valt het moeilijk te ontkennen dat de jongere acteur ook een zeer degelijke acteerprestatie neerzette.
 
En dan de grootste reden waarom veel fans van Dafoe niet opgezet zijn met de Academy: ‘The Lighthouse’. In die uitstekende, maar vrij alternatieve zwart-witfilm van Robert Eggers leverde Dafoe volgens velen zijn allerbeste acteerprestatie tot nu toe af, misschien wel de beste van zijn leven. Toen de film in de zalen kwam, schreeuwden filmfanaten dat ze het beeldje nu al mochten uitreiken aan de acteur, maar uiteindelijk werd de prent slechts in één categorie genomineerd: cinematografie. Dat Dafoe, die gedurende de film een maniakale spanning weet op te bouwen, niet eens genomineerd werd, schiet bij sommige fans nog steeds in het verkeerde keelgat. Als Dafoe nóg beter zal moeten acteren om de ultieme erkenning te krijgen, dan is dat geen makkelijke opdracht.
 
Dafoe is intussen na een lange, vruchtvolle en gevierde carrière op pensioensgerechtigde leeftijd, maar als hij de grootste onderscheiding in zijn vak binnen wil halen, zal hij er toch nog minstens één geweldige prestatie uit moeten persen. Wij twijfelen er alvast niet aan dat hij dat nog in zijn mars heeft.
 
Bekijk ‘At Eternity’s Gate’ op zaterdag om 22u40 op Canvas of waar je ook bent via Pickx.be of de Proximus Pickx-app. Via TV Replay bekijk je het programma tot 36 uur later en via de site of de app tot 7 dagen later wanneer jij wil!