Gabriel Ríos over nieuwe documentaire 'I'm still leaving': "We konden net zo goed op de maan zitten"

‘Flore’ is uit sinds februari van dit jaar en werd met open armen ontvangen door het Belgische publiek. Het album staat vol liederen uit Zuid-Amerika, waaronder Puerto Rico en Cuba, maar dan helemaal in de eigen stijl van Gabriel Ríos. “We moesten er wel ons eigen ding mee doen om de nummers te kunnen spelen. Anders hadden we snel de handdoek in de ring gegooid, puur uit onrust”, zegt Rios.
 
Het was van 2014 geleden dat je nog een nieuw album had uitgebracht. Je was blijkbaar al lang aan het werken aan een album als ‘Flore’, maar het voelde nooit goed. Wat is er nu veranderd?
 
Gabriel Ríos: “Het was gewoon het juiste moment. Ik was al lang lijstjes aan het maken van nummers waarvan ik dacht dat ik ze kon zingen. Maar heel veel van die oude liederen zijn eigenlijk onmogelijk te coveren als je de instrumentatie errond wegneemt. Ik zou hier wel een orkest kunnen samenstellen en alle typische blazers en percussie verzamelen om het traditioneel aan te pakken, maar dat zou fake voelen, alsof ik te hard probeer. Zelfs als ik dan toch een lijstje samengesteld had, voelde het steeds aan als het verkeerde moment. Met de pandemie moest ik iets kunnen doen. Ik heb in die periode ook muziek gemaakt met het orkest van The Colorist. Zij maakten ook nieuwe arrangementen voor Latin-nummers. Door hen te horen, liet ik al mijn noties varen over hoe het volgens de tradities moest zijn. Soms kan je muziek brengen door dat allemaal overboord te gooien. Die elementen kwamen allemaal op het goede moment samen.”
 
“Ik bracht de ideeën naar Ruben (Samama, red.), die de meeste instrumenten op het album heeft ingespeeld. Net als ik is hij rusteloos en raakt hij makkelijk verveeld. Met hem erbij konden we niet anders dan de muziek helemaal op onze eigen manier te brengen. We moesten ons eigen ding doen om de muziek te kunnen verdragen.”
 
Hoe voelt het nu het album al even uit is en zo goed ontvangen wordt?
 
Ríos: “Het voelt als een soort opluchting, op een erg persoonlijke manier. Ik heb er veel plezier in gehad om dit album te maken, maar tegelijk vond ik het heel moeilijk. Ik was de laatste jaren echt wat ontworteld. Mijn vader was ernstig ziek door Alzheimer, dus ben ik een drietal jaar geleden enkele maanden naar Puerto Rico teruggekeerd. Sindsdien kon ik moeilijk nog iets doen. Ik probeerde steeds nummers te maken, maar dat lukte niet echt. Deze nummers gaven me een richting. Ik moest me niet bekommeren om teksten, ik moest ze alleen op mijn eigen manier tot leven brengen. Het album is uiteindelijk in een paar maanden gemaakt, dat is veel sneller dan normaal voor mij. Het was erg intens. Ik dook net in een jeugddroom.”
 
“Het was echt goed voor me om in de studio geforceerd te worden en ik heb er veel plezier aan gehad, maar ik voel me toch nog altijd een beetje verloren. Normaal krijg ik houvast door op te treden, maar dat viel nu helemaal weg. Het voelde alsof ik niet op vaste grond stond. En om dan te zien dat de muziek klikt bij mensen, dat is een grote opluchting. Het toont dat het oké is om soms wat onstabiel te zijn.”
 
Voel je je nu bevrijd, nu de muziek met zo veel mensen klikt?
 
Ríos: “Ja, eigenlijk wel. Ik doe nu veel meer en ik zou graag op die manier doorgaan. Maar ik kan ook niet voorspellen of dat zal lukken. Ik laat me meevoeren door het creatieve proces, en dat doet soms wat het wil. Ik had voor ‘Flore’ bijvoorbeeld een plan voor hoe elk nummer moest klinken, maar dat hebben we helemaal weggegooid. Die chaos ben ik gewoon.”
 
“Nu krijg ik berichtjes van mensen thuis, maar ook van mensen die helemaal geen Spaans begrijpen, dat ze een connectie vinden met de muziek. Misschien is dat omwille van die dromerige sfeer, of door de emoties die erachter zitten, maar eerlijk gezegd weet ik ook niet altijd welke emotie achter elk nummer schuilt. Het hangt voor mij allemaal samen met mijn vader, maar ik kan het ook niet altijd plaatsen. Het is niet rationeel, maar emotioneel.”
 
Komt er nog meer muziek in het Spaans?
 
Ríos: “Ik wil daar wel mee verdergaan. Ik zat geblokkeerd, ik had denk ik al 15 jaar geen Spaanstalige muziek meer geschreven. Ik durfde het gewoon niet. Ik voel me soms onzeker als ik in het Spaans schrijf, want ik zit niet meer in die wereld. Maar er is iets fantastisch aan zingen in je eigen taal. Het wordt automatisch persoonlijker, je taal is een groot deel van wie je bent.”
 
In de documentaire I’m still leaving’ zien we hoe het album gemaakt werd. Hoe kwam de film tot stand?
 
Ríos: “Lieven Bulckens is een vriend van me. Hij volgde ons al tijdens de tour van ‘This Marauder’s Midnight’. Ik vind het eigenlijk niet zo leuk om gefilmd te worden, maar ik ben blij dat mensen me wat gepusht hebben. Als het aan mij had gelegen, was het album verschenen zonder meer, maar dat zou helemaal niet productief geweest zijn. Omdat we de muziek niet live konden spelen, voelde het alsof die gewoon verdwenen zou zijn. Dat Lieven erbij was tijdens de opnames voelde heel vertrouwd, het was geen onnatuurlijke stap. Hij is als een vlieg op de muur, en nu hebben we de film als document van het proces.”
 
“De documentaire gaat eigenlijk over niets anders dan hoe het is om een album te maken met oude Spaanstalige nummers terwijl je ergens in het noorden zit. We waren geïsoleerd, niet alleen door corona, maar ook door de plaats, de cultuur … We hadden net zo goed op de maan kunnen zitten, ver weg van onze community en roots, alleen gewapend met wat we zelf meedroegen en wat we ons nog herinnerden over de tijd van toen.”
 
Heel wat muzikanten zijn in deze periode eerder geïsoleerd. Hoe was dat voor jou?
 
Ríos: “Die isolatie is me eigenlijk niets nieuws. Ik keer altijd in mezelf als ik muziek maak, net zoals veel mensen die ik ken. Voor mij is er door de pandemie dus eigenlijk niet zo gek veel veranderd. Het was vooral anders wanneer we ergens wilden gaan optreden. Al sinds ik een kind was, wil ik me afsluiten van de buitenwereld om iets te maken. Platen zijn daar een product van. En de documentaire is een snapshot van wat er in die studio gebeurd is. De film voelt erg realistisch en dat is het album net niet.”
 
“De instrumenten op de plaat komen precies uit een droom of uit een café in een andere werkelijkheid. Voor de film hebben we enkele nummers akoestisch gespeeld en opgenomen. Die beelden voelen aan alsof je in een repetitie stapt, het is heel down to earth, net zoals de hele film.”

Ontdek de documentaire 'Gabriel Ríos - I'm still leaving' exclusief op Pickx Live (zender 11 van je tv of in de Proximus Pickx-app) op maandag 10 mei om 20u30, vrijdag 14 mei om 20u30, maandag 17 mei om 21u30 en vrijdag 21 mei om 21h30. Of klik hier om de documentaire online te bekijken!

Lees hier meer over de documentaire 'I'm still leaving'.