#TDOV: Van glamrock tot electropop, representatie van trans personen in muziek

Muziek | Op 31 maart wijden we de dag aan transgender personen, om mensen bewust te maken van hoeveel discriminatie zij nog over de hele wereld ervaren. Voor deze gelegenheid wil Proximus Pickx de aandacht vestigen op de vertegenwoordiging en de invloed van trans personen in de muziekwereld.

Door Pickx

Gepubliceerd op 31.03.21

2min

Tot voor kort riep het woord "trans" een wereld op die onze grootouders totaal onbekend was. Sommigen vinden het zelfs nu nog moeilijk om te begrijpen waar deze beweging voor staat. Met het verstrijken van de generaties worden transgender personen echter steeds vaker vertegenwoordigd in de populaire cultuur, of het nu gaat om Netflix-series, films of zelfs muziek. Omwille van de discriminatie waar de LGBTQ+-gemeenschap nog dagelijks mee te maken heeft, is het belangrijk om de 'trans'-invloed in de muziek te laten zien. Maar tegelijkertijd ook om het gebrek aan zichtbaarheid dat nog steeds aanwezig is, aan de kaak te stellen.

Van glamrock tot disco

Als je terugkijkt in de muziekgeschiedenis, is er een artiest die een grote bijdrage leverde aan de glamrock. In de jaren 70 zette David Bowie de normen van mannelijkheid op zijn kop door op te treden met kleurrijke glitterpakken, extravagante make-up, een androgyne look en plateaulaarzen. Hij aarzelde ook niet om zijn biseksualiteit te verkondigen. Bowie maakte korte metten met de gedragcodes van die tijd toen hij zijn alter-ego 'Ziggy Stardust' aan de wereld voorstelde. Maar lang voor de creatie van dit beroemde personage, zagen we Bowie poseren op de hoes van het album 'The Man Who Sold the World' uit 1970, in een bourgeoisie jurk.

Andere artiesten uit die tijd sloten zich bij de beweging aan, waaronder Lou Reed, Iggy Pop, Garry Glitter, Alice Cooper, en later Freddy Mercury en Elton John. Zo werd het muziekgenre dat in het Verenigd Koninkrijk ontstond, populair over de hele wereld. Bowie kan dan ook worden omschreven als de pionier. In die tijd was hij de drager van een boodschap: de vrijheid om zich gender non-conform te kleden, de vrijheid in seksualiteit.

Vanaf 1976 explodeerde de LGBTQ+-cultuur dankzij de discomuziek. Homoclubs werden opgericht van New York tot Sydney. De gemeenschap vond werkelijk een eigen muziekstijl uit die uiteindelijk de hele wereld veroverde. In de begindagen van de disco werd het genre alleen gedraaid in homoclubs en was het niet interessant voor platenmaatschappijen of radiostations. De stijl had echter zijn wortels in zwarte Amerikaanse funk en Latin ritmes. Het waren de dj's in de homoclubs die deze tracks mixten met elektronische muzieksamples. Pas in de jaren 80 kwam de muziekstijl uit de homoclubs en begon de muziekwereld er eindelijk belangstelling voor te krijgen. Vandaag kunnen we zeggen dat disco aan de oorsprong ligt van nieuwe muzikale trends, het heeft house, dance, techno, en al hun afgeleiden voortgebracht.

Op weg naar vooruitgang?

De muziekwereld heeft zich vaak laten inspireren door trans-identiteit, en er zijn veel liedjes over geschreven. In 1985 bracht Indochine een lied uit met de veelzeggende titel '3e sexe'. Mylène Farmer behandelde transgender zijn en seksuele ambiguïteit in haar lied 'Sans contrefaçon' uit 1987. Jaren later, in 1998, won de Israëlische Dana International het Eurovisiesongfestival. Deze overwinning toonde voor het eerst in de geschiedenis van de muziek aan dat de wereld bereid was te veranderen en te aanvaarden dat een transvrouw de grootste titel in het Europese lied kon winnen. Ze schreef geschiedenis en werd een waar icoon van de LGBTQ+-gemeenschap. Beetje bij beetje verandert de mentaliteit en staat de samenleving toe dat transartiesten naar buiten treden en hun talent delen.

Sophie, een icoon

Over iconen gesproken, een andere hedendaagse transvrouw heeft de afgelopen jaren haar stempel op de muziekscene gedrukt. De onlangs overleden muzikante Sophie was een ware pionier van transactivisme in de muziekindustrie. Als muziekvernieuwer staat ze bekend om het verleggen van de grenzen van pop- en electromuziek in de 21e eeuw. Ze gebruikt alledaagse geluiden, zoals het geluid van bruisende frisdrankbubbels of het glijden van een glijbaan. In het begin van haar carrière werkte ze in de schaduw en liet zich niet aan het publiek zien. Dit ondanks het feit dat ze grote artiesten produceert zoals Madonna. In 2015 schreef ze nog mee aan de wereldwijde hit 'Bitch I'm Madonna'. Andere artiesten hebben dan weer beroep gedaan op haar diensten om bepaalde tracks te remixen, zoals Rihanna of Charlie XCX.

In 2018 gaf ze een interview aan Paper Magazine en zei ze: "Voor mij gaat transgender zijn over controle nemen, om je lichaam meer in lijn te brengen met je ziel en geest, zodat de twee niet botsen en worstelen om te overleven." Dankzij artiesten als Sophie zullen meer en meer mensen hun transgender-zijn met trots bevestigen. Sophie is een perfect voorbeeld van een artieste die uit de schaduw komt en trots haar trans-identiteit bevestigt. De maatschappij is aan het veranderen, maar we hebben meer representatie van muzikale voorbeelden als Sophie nodig.