'Lawrence of Arabia', een onderhoudende biopic die een loopje neemt met de geschiedenis

Films |
Vanavond zendt VTM4 om 20.40 uur 'Lawrence of Arabia' uit, een biografische film over de rol van de Britse archeoloog en militair Thomas Edward Lawrence in de Arabische opstand tijdens de Eerste Wereldoorlog. Hoewel deze film talloze prijzen won - waaronder maar liefst 7 Oscars - valt er te debatteren over de historische accuraatheid van de prent. Proximus Pickx neemt enkele passages onder de loep.

Door Pickx

Gepubliceerd op 31.01.21

1min

De aanval op Akaba

In de Eerste Wereldoorlog koos het Ottomaanse Rijk (het huidige Turkije) de kant van Duitsland en raakte het zo slaags met Rusland, Frankrijk en Groot-Brittannië. Eén van de grootste tegenstanders van het Ottomaanse regime was de Arabische emir Hoessein Ibn Ali, die de heilige stad Mekka bestuurde. Hij liet zich overhalen door Lawrence om een aanval te openen op de strategisch gelegen havenstad Akaba. Op die manier kon de droom van een onafhankelijke pan-Arabische natie stilaan werkelijkheid worden.

In de film wordt de betrokkenheid van Lawrence beperkt tot de aanval op de havenstad Akaba, terwijl hij ook de hand had in enkele belangrijke aanvallen op de kuststeden Yanbu en Al Wajh (in het huidige Saoedi-Arabië). Zonder deze aanvallen hadden de geallieerden het Ottomaanse Rijk wellicht niet op de knieën gekregen en daarom is het ook vreemd dat deze gebeurtenissen zijn weggelaten.

Lawrences personage

Critici zijn het er niet over eens of Lawrence op een juiste manier is geportretteerd in 'Lawrence of Arabia'. Eén zaak staat alvast vast, en dat is dat acteur Peter O'Toole met zijn lichaamslengte van 1 meter 88 cm ruim 20 centimeter groter was dan Lawrence.

Het was vooral het gedrag van het personage van Lawrence in de film die de biografen van de Engelsman aanstootgevend vonden. Zo vond biograaf Liddell Hart dat de scenaristen Lawrence afschilderden als een egoïst, terwijl de man in werkelijkheid erg verlegen was. Zo schreef de Amerikaanse acteur en schrijver Lowell Thomas dat het heel moeilijk was om Lawrence te fotograferen.

Foute tijdlijn

De scenaristen hebben eveneens de bal mis geslagen bij het situeren van enkele belangrijke data van de Eerste Wereldoorlog. Zo vertelt het personage Jackson Bentley in een scène die zich afspeelt in 1917 dat de Amerikanen nog niet de oorlog hebben verklaard aan het Duitse keizerrijk. Nochtans waren de Verenigde Staten in dat jaar al betrokken in de Eerste Wereldoorlog.

In een andere scène die pas laat in de film wordt getoond, verneemt Lawrence dat de Fransen en de Britten een geheim verdrag hebben gesloten over de verdeling van het Midden-Oosten, het zogeheten Sykes-Picotverdrag. Hij reageert woest, want hierdoor is zijn belofte dat de Arabieren een onafhankelijke natie krijgen waardeloos. Volgens biografen wist Lawrence al veel eerder van dit beruchte verdrag af.

Bekijk 'Lawrence of Arabia' op 31 januari 2021 om 20.40 uur op VTM4 of waar je ook bent via Pickx.be of de Proximus Pickx-app. Via TV Replay bekijk je het programma tot 36 uur later wanneer jij wil!