Eric Moussambani, de opvallende sterzwemmer van de Spelen in Sydney

We kunnen ons allemaal de beelden van de gekleurde zwemmer aan de rand van het Olympisch bad in Sydney herinneren. Na twee lange lengtes in het 50-meterbad eindigt zijn wedstrijd in 1 minuut, 52 seconden en 72 honderdsten. Het is meteen ook de langzaamste 100 meter in de Olympische geschiedenis, maar de betekenis achter de deelname van Moussambani was enorm. Hij was slechts 22 jaar oud en ondanks zijn slechte prestatie werd hij gezien als held van die Olympische Spelen. 

Hij kon niet zwemmen

Maar hoe kwam Eric Moussambani, een illustere vreemdeling in de zwemsport, voor de ogen van miljoenen kijkers terecht op ’s werelds belangrijkste sportevenement? Doodsimpel, hij beantwoordde gewoon de oproep van de zwembond van zijn land. Hij nam deel aan de kwalificaties terwijl de toenmalige voorzitter van het Olympisch Comité, Fernando Minko, het zwembad waar Moussambani zwom, bezocht. “Hij wilde zien hoe we zwommen, dus begon ik met mijn voeten te bewegen. Hij kwam ons ook vertellen dat we naar de Olympische Spelen mochten en hoewel we dat slechts twee maanden op voorhand wisten, waren we er helemaal klaar voor. We hadden geen coach Ik vroeg aan een uitbater van het hotel of ik er mocht komen trainen. Die was akkoord, maar het mocht alleen tussen vijf en zes 's avonds. De andere uren van de dag was het zwembad voor de gasten van het hotel gereserveerd”, lacht Moussambani in een interview met AFP in 2020. De zwemmer was op jonge leeftijd al vader van vier kinderen en wist naar eigen zeggen niet wat de Olympische Spelen waren: “Ik verheugde me gewoon op het reizen, ik was alleen daarmee bezig. Ik wist niet eens waar Australië lag”, gaf hij toe. 

Terwijl professionele zwemmers zich vier jaar lang nauwgezet voorbereidden op de wedstrijden van Sydney, moest Moussambani improviseren toen hij het zwembad indook. “Ik kon eerlijk gezegd niet zwemmen. Ik had wel ongeveer in mijn hoofd wat ik moest doen, maar dat is het dan ook. Laat staan dat ik wist hoe ik me moest voorbereiden op zo’n wedstrijd. Ik wist niet eens hoe ik mijn voeten en armen moest bewegen, en moest ademen in het water. Toen ik het Olympisch zwembad voor het eerst zag, wist ik niet wat me overkwam. Ik heb tijdens de trainingen zelfs nooit in een keer naar de overkant van het bad kunnen zwemmen”, vertelt de zwemmer uit Equatoriaal-Guinea. 

Geen zwemkledij

Bij aanvang van de wedstrijd werd Moussambani tegengehouden bij het betreden van het zwembad door een verkeerde outfit. Dankzij de Olympische gedachte van een sympathieke trainer van het Zuid-Afrikaanse team kreeg de zwemmer aangepaste kledij: “Ik had helemaal geen zwemkleding, geen zwembril en dergelijke. Ik had niks gekregen van de federatie en zelf bracht ik enkel een bermuda die ik in een kringwinkel vond mee naar de Spelen. De trainer van het Zuid-Afrikaanse team sprak me aan en vertelde me dat ik met die outfit gediskwalificeerd zou worden. ‘Het lijkt alsof je naar het strand gaat’, vertelde hij me.”

Voor de Spelen van Athene in 2004 mocht de zwemmer opnieuw deelnemen, maar door een administratieve fout van het Olympisch Comité van Equatoriaal-Guinea dat zijn identiteitsfoto had verloren, mocht Moussambani niet naar de Griekse hoofdstad afreizen. Nu werkt de ex-Olympiër als medewerker van een oliemaatschappij. Daarnaast traint hij jonge zwemmers als bondscoach van het zwemteam van Equatoriaal-Guinea. “Ik wil dat ons land goede zwemmers heeft, daarom zet ik me in om hem te trainen en van op jonge leeftijd de juiste basisprincipes bij te brengen. Zij krijgen nu de mogelijkheid om te leren, en te trainen in Olympische zwembaden”, besluit de langzaamste zwemmer van de Olympische Spelen, die tegelijk misschien ook wel de meest gekende is…

Andermaal... In sport is alles mogelijk!