Is David Fincher echt de meest naargeestige regisseur in Hollywood?

Fincher geeft op elk vlak de aanblik van een paria. Hij wordt beschouwd als een artistieke meester in Hollywood en beantwoordt niet meteen aan de smaak van het grote publiek, maar zelfs in de meest cinefiele kringen waar Quentin Tarantino, Wes Anderson en Denis Villeneuve een standbeeld hebben, valt amper de naam van Fincher.
 

Vele specialisten in de zogezegde ‘arthouse cinema’ zouden Fincher nooit in het rijtje van pakweg Bong Joon-ho en Tarkovski plaatsen – vanwege zijn associatie met het blitse, oercommerciële Hollywood. Fincher valt steeds tussen wal en schip.

Hij is nochtans het brein achter vele gelauwerde films, van politiedrama’s als ‘Seven’ tot psychologische thrillers als ‘Fight Club’ en ‘Zodiac’, om nu en dan een biografische film te maken die de kleine kantjes van de mens blootlegt, zoals ‘The Social Network’ en ‘Mank’. 
 

Een woord dat vaak gebruikt wordt om Fincher te omschrijven: sinister. Gregory Womack van de BBC heeft Fincher gebombardeerd tot de meest sinistere cineast in Hollywood. En ja, het klopt dat Fincher vaak de meest sombere kantjes van de mens opzoekt, zoals Womack vermeldt. Als we ons enkele iconische scènes van Fincher voor de geest halen, zoals Edward Norton die vecht voor de ogen van zijn chef in ‘Fight Club’ of de bloederige moord op de protagonist in ‘Gone Girl’, kunnen we wel stellen dat de regisseur het sinistere niet schuwt. Hij neigt van nature naar sombere scenario’s; het soort dat Hollywood minder gewend is.

Echter, als we namen als de gebroeders Coen of Darren Aronosfky droppen, kan je niet anders dan concluderen dat er nog meer sombere geesten bestaan in Hollywood – misschien wel naargeestiger dan Fincher.
 

Wat wel waar is, is dat Fincher het sinistere tot kunst verheft met zijn gesofisticeerde beeldvoering en uitvoering. Hij behoort tot het kruim van zijn genre. Het beste bewijs is wellicht zijn magnum opus ‘Seven’. De finale scène bevat slechts één element waaruit af te leiden valt dat de spanning werkelijk te snijden is, terwijl je als kijker nog volop alle voorgaande gebeurtenissen aan het verwerken bent. “What's in the box?” is een quote die filmgeschiedenis schreef. De kijker krijgt het nieuws op hetzelfde moment als de protagonist, en moet een beslissing maken. Het schept een verwachting waar haarfijn, subtiel en meesterlijk naar opgebouwd is. Brad Pitt sterft van de zenuwen, terwijl Kevin Spacey een zelfzekere, stabiele indruk maakt – een mooi contrast. De klasse van David Fincher spat van het scherm.
 

Naar Fincher-vehikels speuren met een happy end voor de hoofdpersonages is verloren moeite: er zijn er geen. En daarmee onderscheidt hij zich ook van de Hollywoodproducties die op het grote publiek mikken. Hij toont dat het leven soms ook gewoon niet in zijn plooi valt, dat alles niet op zijn pootjes terechtkomt, en dat is oké. Die verhalen blijven meestal het sterkst hangen.
 

Of Fincher de meest naargeestige cineast van Hollywood is, weten we niet. Maar we zijn ervan overtuigd dat hij meer erkenning verdient.