De vijf essentiële ingrediënten van een topthriller

Films | Een thriller moet de kijker van begin tot eind aan het topje van zijn stoel en aan het scherm kluisteren. Maar welke ingrediënten vinden we in elke goede thriller terug en zijn onmisbaar voor een spannende kijkervaring? Dit zijn vijf elementen die in een topthriller zeker goed moeten zitten.

Door Pickx

Gepubliceerd op 25.11.20

2min

Het mysterie

Alles begint met een goed mysterie. Misschien moet een personage iets over zijn of haar verleden ontdekken, misschien stapt iemand in een vijandige omgeving waarin ze moeten uitpluizen wat er aan de hand is, of misschien krijgen we te maken met een klassieke “whodunit”. Een lijk is gevonden en het is aan de inspecteur van dienst om te achterhalen wie van de bonte cast aan personages de moord gepleegd heeft.

Ook die laatste klassieke filmstructuur kan een modern jasje krijgen. Denk bijvoorbeeld maar aan ‘Knives Out’ uit 2019, waarvan de aanvankelijke plot op een aflevering van ‘Poirot’ lijkt, maar waar al gauw alles uit de hand loopt.

De tikkende klok

Een absoluut cliché is de komisch grote wekker die aan een bom of een stapel dynamietstaven bevestigd is. We zien de seconden wegtikken, en op het allerlaatste moment slaagt de held erin om het juiste draadje (het rode of het zwarte?) door te knippen en iedereen te redden. Maar de tikkende klok kan net zo goed minder letterlijk zijn. Een zekere druk, door tijdsgebrek of door een web dat zich altijd maar meer sluit rond de held, helpt het verhaal altijd vooruit stuwen.

Denk bijvoorbeeld maar aan de film ‘Anna’, waarin een Russische spionne een dubbelrol speelt wanneer ze ook door de CIA wordt gerekruteerd. Het is een kwestie van tijd voor haar leugens ontdekt worden.

De muziek

Je ziet nog niets, maar je voelt het wel al komen. De muziek begint stil en duister, maar zwelt stilaan aan en een ongemakkelijk gevoel slaat om in pure spanning wanneer de muziek en de scène tegelijk een hoogtepunt beleven. Of het schoten zijn die afgevuurd worden, een mes dat tevoorschijn komt, een wagen die spectaculair crasht, of een haai die aanvalt, zoals in de film met de moeder aller thrillersoundtracks: ‘Jaws’. En de stilte nadien is vaak al even oorverdovend als de climax van de muziek zelf.

Voor een uitstekende demonstratie van dit – en eigenlijk ook elk ander – thrilleringrediënt, kan je een blik werpen op ‘Shutter Island’, waarin muziek en verstoorde beelden samenwerken om een constant gevoel van spanning op te wekken.

Het psychologische spelletje

Niets is wat het lijkt. Hoe meer de plot zich verder ontrafelt, hoe meer de gebeurtenissen je aan het denken zetten. Wie liegt en wie spreekt de waarheid? Welke flashback was betrouwbaar? En bestaat dit personage wel echt? Sommige films spelen zo’n spelletjes met je brein, dat de vragen weken later nog steeds door je hoofd spoken. Wat bedoelde die oude man met zijn cryptische woorden? En welke symboliek schuilt achter die keldertrap of die gebroken spiegel?

Een goed voorbeeld is de film ‘Joker’. We volgen de hele film lang het perspectief van een hoofdpersonage dat overduidelijk krankzinnig is, dus is wat we zien wel te vertrouwen? Al die twijfels leiden tot…

Het aha-moment

...al je verwachtingen op het einde nog eens op hun kop gezet worden. Alle aanwijzingen waren er, maar nu vallen de puzzelstukjes eindelijk helemaal in elkaar. Het aha-moment kan de vorm aannemen van een klassieke twist (“Hij was al de hele tijd dood!”), van een nieuw stukje informatie, of van een plots besef dat een nieuw licht werpt op de zaak.

Een fantastisch aha-moment vinden we wanneer Clarice Sterling in de klassieker ‘The Silence of the Lambs’ ontdekt dat ze op het verkeerde spoor zat, maar dat moment zullen we hier natuurlijk niet verklappen.

Alle voorgaande elementen zouden natuurlijk niets voorstellen als het verhaal dat ze dienen waardeloos zou zijn. Zoals meestercineast Steven Spielberg zei: “De thrills komen automatisch, zolang het verhaal maar goed zit.”

‘Knives Out’, ‘Anna’, ‘Shutter Island’, ‘Joker’ en ‘The Silence of the Lambs’ zijn, net zoals heel wat andere thrillers, te vinden in de VOD-catalogus van Proximus Pickx.