Regisseur Fleur Boonman en dEUS-drummer Stéphane Misseghers over nieuwe documentaire: “Spelen voor een lege zaal, dat is prangend actueel”

Muziek | De documentaire ‘Confessions to dEUS’ is niet zomaar een verslag van de tournee naar aanleiding van de 20ste verjaardag van ‘The Ideal Crash’, maar een ode aan de verbindende kracht van muziek en de impact die een lied kan hebben op een leven. Naast de bandleden, komen fans aan het woord om op te biechten wat de muziek van dEUS voor hen betekent. Wij spraken met regisseur Fleur Boonman en drummer Stéphane Misseghers over de nieuwe documentaire, die op 19 november om 21u20 in première gaat op Canvas.

Door Pickx

Gepubliceerd op 18.11.20

3min

“We hadden honderden uren beeldmateriaal en daar moesten we een verhaal van zien te maken”, vertelt Fleur Boonman. Zij werd op het laatst mogelijke moment uitgenodigd door dEUS om hen met haar camera te volgen gedurende hun Europese tournee van 36 optredens vorig jaar. “Om elf uur werd ik opgebeld door Tom (Barman, red.) en om vijf uur zat ik al op het vliegtuig. Ik weet niet hoe ik het allemaal gedaan zou krijgen, maar ik dacht: ‘Let’s do this!’ Ik ben er helemaal in gesprongen, maar dat ben ik gewoon. Zo heb ik al meegereisd met circussen en ben ik op eilanden terechtgekomen met inheemse stammen. Het was een avontuur en dat heeft me altijd al aangetrokken.”

“Tijdens de tour heb ik alles alleen gedaan en dat is zeker niet de normale gang van zaken”, volgens de cineaste. “Normaal zijn er altijd wel mensen bij voor het geluid en de productie, maar nu moest ik dat alleen doen. Het kon niet anders, want we moesten op de tourbus passen en hadden ook niet het budget voor een crew. Dus het is zeker in guerillastijl gebeurd. Dat geeft ook wel vrijheden: ik kon op onverwachte momenten de camera aanzetten en momenten vastleggen die je normaal niet ziet. Alles is heel echt, niets is in scène gezet.”

Geen draaiboek

“Als muzikanten waren we niet bezig met het verhaal van de documentaire. Dat hebben we volledig aan Fleur overgelaten”, zegt Stéphane Misseghers. Hij is sinds 2004 de drummer van dEUS. “Het is de film alleen maar ten goede gekomen dat wij ons er niets van aangetrokken hebben. We zijn het wel gewoon dat een optreden gecapteerd wordt, maar als we er zelf te veel mee bezig waren geweest, dan zouden we misschien een soort zelfbewustheid tonen en dingen eerder niet vertellen dan wel. En laat dat net zijn waar de hele film om draait, om de diepere betekenis van dingen en de dagelijkse besognes van mensen. De film is een mooie manier om te tonen dat wij die dingen ook allemaal meemaken.”

De invalshoek van de film was dan wel de inhoud van de nummers op ‘The Ideal Crash’, maar het was niet onmiddellijk duidelijk hoe dat naar een documentaire vertaald kon worden. “Fleur heeft daar even mee geworsteld”, weet Misseghers. “Er was geen draaiboek en geen script. Er moest wel een link zijn met de songs en dus de thematiek van depressie, liefdesverdriet… dingen die iedereen al eens meemaakt.”

Monteren in een pandemie

“Of de fans verbanden konden zien tussen de songteksten en hun eigen leven, dat was de oorspronkelijke invalshoek. In al ons beeldmateriaal moesten we dan tijdens de montage een narratief vinden. Daardoor moesten we ook soms mooie verhalen laten vallen en hebben we mensen moeten teleurstellen”, zegt Fleur. “Ook door corona is alles anders uit de bus gekomen dan verwacht. “Waarschijnlijk was de keuze van de hoofdthema’s van de film anders geweest als de montage niet midden in een pandemie was gebeurd. Hierdoor ligt nu meer de nadruk op de staat van je relaties en je persoonlijke emotionele welzijn, zoals in bijvoorbeeld het nummer ‘Let’s See Who Goes Down First’ (een nummer dat Barman schreef over een paniekaanval, red.).”

“In de film zit een sequentie waarin we dat nummer spelen voor een lege zaal, tijdens de soundcheck”, aldus Misseghers. “Dat is nu prangend actueel. Het was natuurlijk niet de oorspronkelijk bedoeling om de film tijdens een pandemie uit te brengen, maar dat aspect zit er nu wel in. We hopen dat mensen er iets aan hebben, dat ze zich kunnen vinden in de inhoud, want het is echt een film voor en door fans.” Misseghers hielp bij het selecteren van de beste liveversies om in de documentaire te gebruiken. “Bij heel wat concertfilms worden bijvoorbeeld stemmen of gitaarpartijen opnieuw opgenomen. We hebben er bewust voor gekozen om dat niet te doen. Het mocht niet te afgelikt zijn, het livegegeven moest primeren. Zo zijn we toch dicht gekomen bij de echte live-ervaring. Hopelijk kunnen concertgaande mensen er hun honger een beetje mee stillen, voor zover dat mogelijk is op de televisie.”

Psychologie

Echte emoties staan centraal in de documentaire. Niet alleen die van de band, maar ook die van het publiek. Fans nemen plaats voor de camera om te vertellen welke impact de muziek heeft gehad op hun leven en hoe zij zich met de nummers vereenzelvigen. “Ik ben deel geworden van de bende, ik zat er helemaal in”, oppert de cineaste. “Dat moest wel. Anders zou niemand iets prijsgeven. Veel mensen schrokken ervan hoe diep de gesprekken gingen. Ze praatten over heel diepe emoties, en ik probeer die respectvol in beeld te brengen. Dat schept een verbondenheid. We zijn allemaal mensen met diepe emoties, met grote hoogtes en even grote dieptepunten.”

“Het heeft geholpen dat Fleur een psychologische achtergrond heeft”, verklaart Misseghers. “De manier waarop ze het aanpakte heeft ervoor gezorgd dat mensen dingen vertelden waar ze achteraf van zeiden: ‘Heb ik dat allemaal verteld?’ Dat is de kern van de film, dat geeft alles het extra cachet.”

Aanschuiven om te biechten

“Nadat ik mijn eerste film had gemaakt, wilde ik me meer verdiepen in de psychologie van mensen, om zo beter verhalen te kunnen vertellen”, duidt Boonman. “Ik ben er zo in geïnteresseerd geraakt dat ik het uiteindelijk bij heb gestudeerd. En die kennis was wel nodig om deze film te maken. Ik moest kunnen tonen dat het veilig was om met me te praten. Ik heb steeds mijn tijd genomen om na te praten en contact te houden met iedereen, zodat ze niet het gevoel hadden dat het zomaar stopte. Ze moesten ermee akkoord zijn dat ze hun gevoelens zo openlijk deelden. Uiteindelijk stonden de fans vaak met een grote groep aan te schuiven om hun verhalen te delen. Ze waren gerustgesteld door te horen dat ze niet de enigen zijn die soms ergens last of spijt van hebben.”

De documentaire ‘Confessions to dEUS’ gaat op 19 november om 21u20 in première op Canvas. Daarna zal de film beschikbaar zijn op het streamingplatform VRT NU.