De woelige familiekronieken van Joaquin Phoenix, die zijn nieuwgeboren zoon naar overleden broer noemde

Films | Acteurskoppel Rooney Mara en Joaquin Phoenix zijn onlangs de trotse ouders geworden van een zoontje. Regisseur Victor Kossakovsky heeft intussen verklapt dat het jongetje is genoemd naar Joaquins broer River, die in 1993 overleed. De familie Phoenix werd meermaals getroffen door het noodlot, en kent een turbulente geschiedenis. Proximus Pickx dook in de familiekronieken van de acteur achter de Joker.

Door Proximus

Gepubliceerd op 04.10.20

3min

Joaquin Phoenix heeft zijn strepen verdiend als acteur, maar ook andere leden van de familie Phoenix zijn gebeten door de acteermicrobe. Zo werd het acteertalent van Joaquin ontdekt toen hij met vier broers en zussen op de straten van Westwood in Californië aan het performen was. Zijn privéleven is echter getekend door drama – meer nog dan in zijn jongste films.

Phoenix begon zijn carrière als kindacteur, met kleine rollen in tv-shows en reclamefilmpjes. Na zijn doorbraak in de film ‘Parenthood’ in 1989 begon zijn klim naar de top, met rollen in kaskrakers als ‘Walk the Line’ en ‘Gladiator’. Dit jaar won hij zijn eerste Oscar, voor zijn indrukwekkende hoofdrol van Joker in de gelijknamige film.

The Children of God

Zijn ouders, John Lee Bottom en Arlyn Dunetz, ontmoetten elkaar in 1968 en trouwden niet veel later. In 1970 kwam de eerste zoon ter wereld: River. Twee jaar later werd dochter Rain geboren. Kort nadien sloot het hippiekoppel zich aan bij een religieuze sekte, The Children of God genoemd. Het echtpaar doorkruiste het land als religieuze voorvechters. Ze verhuisden naar San Juan in Puerto Rico, waar ze op straat om geld bedelden. Ze leefden een ascetisch leven in bittere armoede, terwijl ze de religieuze boodschap van hun sekte predikten. In die precaire omstandigheden kwam Joaquin ter wereld in 1974, gevolgd door zus Liberty twee jaar later.

De sekte zat in vieze financiële papieren, en terwijl de volgelingen de Verenigde Staten en Zuid-Amerika doorkruisten werd het geldtekort steeds nijpender. Om de eindjes aan elkaar te knopen moesten River en Rain al vanaf driejarige leeftijd voorbijgangers op straat entertainen en de boodschap van de sekte verspreiden in de hoop om nieuwe leden te werven. Op dagen dat er te weinig verdiend werd kwam er geen eten op tafel, zo vertelt een biograaf aan NPR.

In de late jaren 70 vielen de lijken uit de kast bij de sekte. Er doken allerhande onthullingen op over machtsmisbruik, fysiek misbruik en wanbeheer van de financiën. Nadat de sekte uitschreef dat vrouwelijke volgelingen nieuwe mannelijke leden moesten lokken met promiscue handelingen besloot het gezin Phoenix om uit The Children of God te stappen.

De ster van River Phoenix

Phoenix omschreef in Playboy hoe zijn ouders “een gemeenschap van geestverwanten gevonden hadden met wie ze hun idealen deelden”, maar “van zodra ze de waarheid achterhaald hadden, knipten ze alle banden door”. Het gezin werd in 1978 de VS binnengesmokkeld in een met speelgoed gevuld vrachtschip. Eenmaal aangekomen werd de familienaam Bottom gewijzigd in Phoenix: de naamsverandering symboliseerde de nieuwe start en de schone lei. Datzelfde jaar werd de vijfde telg in het gezin geboren: Summer.

In Los Angeles was het gezin dakloos. De Phoenixen sliepen in een auto, geparkeerd op de oprit van een familievriend. Na enige tijd vonden ze een flat, waar kinderen niet toegelaten waren. Het gezin trok toch in. Vader Dunetz versierde vervolgens een job bij zender NBC, en zo rolden Joaquin en zijn broers en zussen in de tv- en filmindustrie.

Van de Phoenix-kroost oogstte River het meeste succes met zijn rol in ‘Stand By Me’ in 1986. Daarna volgde ‘Running On Empty’ in 1988 en ‘My Own Private Idaho’ in 1991. Rivers ster schitterde het felst: er leek hem een mooie toekomst te wachten in Hollywood. Net op het moment dat hij steeds meer volwassen rollen toebedeeld kreeg en naam kon maken als gevestigd acteur, sloeg het noodlot toe in 1993.

Overdosis

Al van jonge leeftijd worstelde River met een drugsverslaving. Hij experimenteerde vaak tussen twee scènes in op de set. Op 31 oktober 1993 werd het drugsmisbruik hem fataal: voor een optreden in een nachtclub nam hij een mix van heroïne en cocaïne, een praktijk die bekendstaat als ‘speedball’, waarna hij zich onwel voelde. In de club, omringd door zijn broer, zus en vrienden, waaronder Red Hot Chili Peppers-gitarist John Fusciante, merkte hij de effecten van een overdosis en raakte bewusteloos. Hij werd naar buiten gebracht, waar hij een hartaanval kreeg. Joaquin belde de hulpdiensten, maar alle hulp kwam te laat: River werd even later doodverklaard in het ziekenhuis, op amper 23-jarige leeftijd.

Na de dood van zijn broer laste Joaquin twee sabbatjaren in. In 1995 maakte hij een comeback aan de zijde van Nicole Kidman in ‘To Die For’. Na de release van ‘Walk The Line’ in 2005 bekende Phoenix in het magazine Time Out dat hij een drankprobleem had. “Ik had alcohol nodig om mij goed te voelen”, klonk het. Hij liet zich opnemen in een ontwenningskliniek en sloot zich aan bij een steungroep.

Zijn zussen hebben de draad zo goed en zo kwaad mogelijk proberen oppikken: Rain heeft een muziekproject lopen en Summer is aan de slag als actrice en designer. Liberty zei het acteren vaarwel na twee rollen als kind en staat zus Rain bij in haar muzikale carrière. De ouders scheidden in 1997, later hertrouwde Arlyn.

Toen River overleed zat hij middenin opnames voor ‘Dark Blood’. Die film bleef bijna twee decennia onaangeroerd, tot regisseur George Sluizer besloot om de leemtes in de onafgewerkte film op te vullen. Hij klopte bij Joaquin aan met het voorstel om als verstelstem te dienen die zijn overleden broer zou vervangen. De voltallige familie weigerde. Sluizer bleef niet bij de pakken zitten en werkte ‘Dark Blood’ alsnog af. De film verscheen in 2012.