Cinemajargon: director’s cut

Films | Flashback, sequel, cliffhanger… Nadat we deze begrippen voor je ontleedden, legt Proximus Pickx deze week uit wat ‘The Director’s cut’ betekent. Een speciaal recht dat in de cinemawereld enkel aan regisseurs is toegewezen.

Door Pickx

Gepubliceerd op 31.05.20

1min

Net zoals vele andere woorden uit het vakjargon van de cinema komt deze term uit de Verenigde Staten. Vrij vertaald betekent het ‘regisseursmontage’. Het is een recht waarbij de regisseur zijn visie op de montage geeft. In de VS zijn de verschillende functies bij het maken van een film duidelijk gedefinieerd. De producent heeft binnen de Hollywood-wetgeving op elk moment het volledige beslissingsrecht over de film. De regisseur mag alleen zijn creatieve visie uiten, verder heeft de producer alle touwtjes in handen. Als de producer het niet eens is met de regisseur, dan ligt de finale beslissing bij de producer. Je begrijpt dat dat vaak tot spanningen kan leiden…

Die spanningen zorgen er dus soms voor dat de regisseur een tweede versie van de film lanceert: de ‘director’s cut’. Die versie wordt vaak gelanceerd door creatieve, narratieve of esthetische verschillen in de visie van de regisseur en producer. De bioscoopversie is vaak iets korter aangezien de regisseur in zijn ‘director’s cut’ vaak bepaalde scenes behoudt om het verhaal kracht bij te zetten. Een producer heeft vaker de neiging om, volgens hem, overbodige scenes uit de finale montage te halen. Of de regisseur zijn versie al dan niet lanceert om extra commercieel succes te genereren, dat is natuurlijk in veel gevallen onzeker. Het kan wel een erg krachtige marketingstrategie zijn.

Blade Runner

In totaal bestaan er acht verschillende versies van de film Blade Runner, de science-fictionfilm van de hand van Ridley Scott. De versie van de regisseur kwam pas tien jaar na de officiële lancering uit. De ‘director’s cut’ bevatte significante en opvallende montageverschillen met de basisfilm. Ook het einde van de versie van Scott was verschillend met de eerste film, want de film eindigde optimistischer en dubbelzinniger. Volgens Scott is zijn versie meer bevredigend dan de oorspronkelijke versie.

Alien 3

Ook bij Alien 3 zorgde een meningsverschil voor spanningen tijdens de lancering van de film. David Fincher kwam er voor het eerst aan bod in een speelfilm, maar hij was zo ontevreden dat hij het niet wilde vermelden in zijn filmografie. Hij weigerde terug te komen om zijn ‘director’s cut’ voor te stellen omdat hij teleurgesteld was in de montage van de producer, die zonder zijn toestemming werd uitgevoerd. De studio bracht nadien nog steeds een bewerking van de film uit, op basis van Fincher’s opmerkingen. Toch werd die versie nooit een ‘director’s cut’ genoemd, aangezien het slechts een bewerking was, nog steeds niet volledig volgens de visie van de regisseur.

Terminator 2

Voor deze iconische film kreeg James Cameron de gelegenheid om 'director’s cut’ negen jaar na de officiële release voor te stellen. Cameron was wel tevreden met de eerste versie, maar hij wilde met zijn versie de kans grijpen om een film met meer diepgang te maken. In de versie van de regisseur wordt het plot anders uitgesponnen, hoewel de verschillen met de initiële film minimaal zijn.

Heb je de smaak te pakken? Lees onze vorige aflevering in deze reeks, over de cliffhanger.