Arnout Hauben ontmoet de laatste getuigen van de bevrijding van Vlaanderen
Door Pickx
Deel dit nieuws
De getuigenissen, herinneringen en ervaringen die Arnout vastlegt, zijn even aangrijpend als verrassend. Zowel bekende als minder bekende verhalen komen aan bod.
De laatste getuigen
"Oorlog gaat uiteraard over meer dan legers en soldaten die elkaar bekampen" zegt Arnout Hauben. "Het gaat over mensen die in moeilijke en verwarrende tijden boven zich uitstijgen. Hoe vaak zeggen we niet over onze eigen ouders of grootouders dat ze anders zijn omdat ze de oorlog nog hebben meegemaakt, dat ze sterker en weerbaarder zijn? Tijdens mijn tocht ontmoette ik 75 jaar na datum de laatsten die nog overblijven van die supersterke oorlogsgeneratie. Het zijn mensen als mijn grootouders, die krachtig en optimistisch in het leven staan, maar in die paar jaar oorlog veel meer hebben meegemaakt dan ik waarschijnlijk in een heel leven. Door met deze getuigen te spreken, voelde ik ook beter welk bloed er door mijn aderen stroomde, voelde ik me inniger verbonden met mijn grootouders en de oorlogsverhalen die in mijn familie de ronde deden. Hun geschiedenis is tenslotte ook mijn geschiedenis, hun verhaal werd wat meer mijn verhaal."
Voor Arnout vormt De Bevrijding van Vlaanderen het sluitstuk van zijn Ten Oorlog-project. Na reeksen over de internationale schaal van de Eerste en de Tweede Wereldoorlog, en een aantal specials bleef hij deze keer dicht bij huis: "Het heeft me de ogen geopend omdat mijn tocht het oorlogsleed zo tastbaar, zichtbaar en hoorbaar maakte. In mijn DNA zit deze oorlog diep verankerd, net zoals in dat van mijn kinderen. Ik ben vast niet de enige die dat zo aanvoelt. Natuurlijk zijn er vrolijke verhalen over met bloemen versierde tanks en kussende meisjes en soldaten als het over de bevrijding gaat, maar die vrijheid werd ons zeker niet in de schoot geworpen. Dat weet ik nu wel zeker."
Aflevering 1: De roes van de bevrijding
Arnout zijn tocht start aan de Frans-Belgische grens waar de geallieerden op 2 september 1944 het grensdorpje Rongy veroveren. Hij volgt het spoor van het Tweede Britse leger, waar ook de Brigade Piron deel van uitmaakt. Dat is een groep Belgische soldaten die in Normandië hebben meegevochten, België bevrijden en nadien ook strijden in Nederland. De bevrijding gaat gepaard met feest en vreugde. De bevrijders delen chocolade en sinaasappels uit en krijgen in ruil tomaten van de euforische bevolking. De verhalen van deze dagen zijn buitengewoon hoopvol: Vlaamse meisjes worden verliefd op de buitenlandse helden, triomftochten trekken door de Vlaamse straten en overal klinkt er muziek van bevrijdingsorkesten.
Maar de aftocht van de Duitsers verloopt niet altijd zonder problemen. Op enkele plaatsen houden de Duitsers nog lelijk huis. Arnout trekt verder naar Oudenaarde, waar de Duitsers in het nabijgelegen kasteeldomein Calmont enkele weken voor de bevrijding waren gestart met de installatie van een lanceerplatform voor hun beruchte V1-bommen. Er lagen een 80-tal V1-bommen klaar om afgevuurd te worden. Wanneer de geallieerden sneller dan voorzien Oudenaarde naderen, vinden de Duitsers er niets beter op dan al de bommen op te blazen. Het kasteel van Calmont wordt herleid tot een ruïne.
De opdracht van de geallieerden was duidelijk: zo snel mogelijk Antwerpen bevrijden en haar strategisch belangrijke haven veiligstellen. Arnout volgt hun route en houdt halt in Wijnhuize, een deelgemeente van Herzele in Oost-Vlaanderen. Op 3 september 1944 wordt er feest gevierd. Het hele dorp is samengekomen om de Engelse bevrijders te verwelkomen. Een nietsvermoedende groep terugtrekkende Duitsers botst op het kruispunt van Wijnhuize op de Engelsen en de feestvierende massa. Een vuurgevecht breekt uit en het hele kruispunt wordt vernietigd.
Op 3 september wordt Brussel bevrijd. Daarna vervolgen de bevrijdingstroepen hun weg richting Antwerpen. Arnout stopt aan het fort van Breendonk waar de Duitsers slechts enkele dagen voor de bevrijding de laatste gevangenen op treinen zetten richting naziconcentratiekampen in Duitsland. Arnout eindigt het eerste deel van zijn tocht in Antwerpen. Op 6 september 1944 nemen de geallieerden de strategische haven van Antwerpen in.
Aflevering 2: De strijd om het water
Arnout start zijn tocht aan het Albertkanaal in Geel. Tijdens de Slag om Geel sneuvelen 1000 soldaten en 140 burgerslachtoffers. Het centrum van de stad is tot puin herleid. Het is de bloedigste veldslag tijdens de bevrijding van Vlaanderen. Door de veteranen wordt de slag ook wel de vergeten Slag om Geel genoemd. Ondanks de zware tol die de stad Geel moet betalen, heeft deze gebeurtenis geen plaats gekregen in ons collectief geheugen.
Enkele dagen na het einde van de Slag om Geel start de Slag om de Schelde. Arnout trekt naar Sint-Laureins, aan het Leopoldkanaal. De Antwerpse haven werd begin september 1944 al bevrijd, maar de toegang tot de haven, de Scheldemonding is nog altijd in handen van de Duitsers. Daardoor kunnen de geallieerde schepen de haven niet bereiken en komt de bevoorrading van het bevrijdingsleger in de problemen. In Sint-Laureins moeten de Canadezen het Leopoldkanaal oversteken om de zuidelijke oever van de Scheldemonding in handen te krijgen. Het wordt een zware strijd. Tegenover elke Canadees staan drie Duitsers.
Daarna trekt Arnout door naar het laatste stukje bezet Vlaanderen. Het is pas nadat de geallieerden de zuidelijke Scheldeoever hebben veroverd dat Knokke, Heist en Zeebrugge kunnen bevrijd worden. Op 3 november 1944 is het dan zo ver. Heel Vlaanderen is bevrijd. De haven van Antwerpen kunnen de geallieerden nog niet gebruiken. Daarvoor moeten ze eerst nog het schiereiland Walcheren innemen om zo ook de noordelijke oever van de Schelde vrij te maken. Op 1 november vertrekken 123 schepen vanuit Oostende richting Westkapelle op Walcheren. Ook Arnout neemt de boot richting Westkapelle. Daar gaat de bevrijding allesbehalve samen met vreugdefeesten. De inwoners van Westkapelle betalen een zware prijs voor hun vrijheid.
Op 28 november vaart het eerste geallieerde schip de haven van Antwerpen binnen. De geallieerden zijn in hun opzet geslaagd. Toch is in Vlaanderen de oorlogsterreur nog niet achter de rug. De Duitsers hebben nog een berucht wapen achter de hand: de vliegende bommen.
Aflevering 3: Wraak vanuit de lucht
De V-bommen (V van ‘Vergeltungswaffen’) waren gesofisticeerde bommen die de Duitsers aan het einde van de oorlog inzetten. Het waren de voorlopers van de hedendaagse raketten, met een zeer groot bereik, maar niet altijd even precies. Arnout start bij de eerste V-bom, die op 8 juli 1944 in het West-Vlaamse dorpje Eernegem valt. De dorpelingen weten niet wat hen overkomt. De Duitsers ruimen zo snel mogelijk alle schade op, in de hoop geen informatie over hun geheime wapen aan het verzet te lekken. Drie mensen worden er die dag levenloos vanonder het puin gehaald.
Daarna trekt Arnout door naar Antwerpen, dat vanaf oktober 1944 het hoofddoelwit is van de Duitse V-bommen. Op 16 december 1944 komen 567 mensen om bij de 286ste dodelijke V-bom op Vlaanderen. De bom slaat rond half vier in op Cinema Rex. Het is de zwaarste bomaanslag ooit in ons land.
Antwerpen mag dan wel het hoofddoelwit zijn, toch komen de bommen ook elders in Vlaanderen terecht. Door technische onvolkomenheden aan de bommen of doordat ze uit de lucht geschoten worden door geallieerd luchtafweergeschut, komen er ook veel vliegende bommen op kleinere steden en op het platteland terecht. Zo ook op kerstavond 1944 in Kalken, waar twee jongens tijdens het schaatsen omkomen. Van hen wordt alleen een verwrongen schaatsje teruggevonden.
De 775ste en laatste dodelijke bom valt in de nacht van 28 op 29 maart op Kalmthout. De bominslag is in mysterie gehuld en het is pas na ettelijke contacten met verscheidene archieven dat Arnout ontdekt dat er die nacht twee Britse soldaten zijn omgekomen. Hij spoort hun familie op en vertelt hen over zijn ontdekking. De families zijn geëmotioneerd want na 75 jaar krijgen zij eindelijk antwoorden op vragen waar zij al bijna hun hele leven mee rondlopen.
Bekijk Ten Oorlog: De Bevrijding van Vlaanderen maandag om 20u40 op Eén of waar je ook bent via proximuspickx.be of de Proximus Pickx-app. Via TV Replay bekijk je het programma tot 36 uur later wanneer jij wil!
Kijk wat je leuk vindt, waar en wanneer je wilt.
Lees meer over Films
-
Deze gezinnen springen in het ‘Blind Gekocht’-avontuur
Vandaag begint op Play4 een nieuw seizoen van ‘Blind Gekocht’, waarin jonge koppels, alleenstaande mama’s, niew samengestelde gezinnen en alle andere gezinsvormen hun spaarcenten aan experts geven zodat zij voor hen een ideale nieuwe woning kunnen kopen. Dit zijn de kandidaten die deze keer de sprong wagen en hun zuurverdiende centen aan het ‘Blind Gekocht’-team toevertrouwen.
-
‘Dune: Part Two’ in de VOD-catalogus: maak kennis met de sterrencast!
Eindelijk! ‘Dune: Part Two’ is beschikbaar in onze VOD-catalogus! Om je warm te maken voor deze spectaculaire blockbuster presenteert Pickx alvast de indrukwekkende ensemblecast, bestaande uit de meest blinkende Hollywoodsterren van het moment.
-
De personages en acteurs van ‘Flesh and Blood’
De Britse miniserie ‘Flesh and Blood’, die nu te zien is op de exclusieve zender Pickx+, gaat over complexe familiebanden, de band met de plaats waar je opgroeide en escalerende drama’s. Pickx stelt je alvast voor aan de hoofdpersonages en hun acteurs.
-
Kijktip op Streamz: de zwartkomische spionagereeks ‘The Sympathizer’
Op Streamz vind je vanaf 15 april de nieuwe topserie ‘The Sympathizer’, over een spionerende Vietnamese migrant die zich verscheurd voelt tussen meerdere werelden. Het verhaal komt uit de debuutroman van Viet Thanh Nguyen, die bekroond werd met een Pulitzerprijs. Dit is wat je moet weten over de nieuwe serie, die heel wat in petto lijkt te hebben.
-
Deze BV’s schuiven aan bij Otto-Jan Ham in seizoen 2 van ‘Amai zeg wauw!’ (VRT 1)
Vanaf morgen is het weer een komen en gaan van BV’s in het gezellige ‘Amai zeg wauw!’, de muzikale laatavondshow van Otto-Jan Ham op VRT 1. Pickx stelt de uitverkoren gasten voor.
-
Nieuwe filmreleases in de VOD-catalogus in april
De komende maand wordt de VOD-catalogus van Proximus aangevuld met enkele langverwachte en gloednieuwe films. ‘Anyone but You’, ‘Mean Girls’ (2024) en ‘Dune: Part Two’ zijn binnenkort op jouw televisiescherm te bekijken.
-
Celien Hermans nodigt bekend muzikaal Vlaanderen uit voor een bed-babbel op MENT
Vanaf 4 april ontvangt Celien Hermans in haar programma 'In bed met' opnieuw een resem aan bekende muzikale gasten voor een openhartige bed-babbel. Artiesten als Luc Steeno, Raf van Brussel en Lissa Lewis komen bij Celien over de vloer in een gloednieuw seizoen op MENT!
-
De glansrollen van Andrew Scott
Andrew Scott kruipt in de huid van een mysterieuze oplichter in ‘Ripley’, een psychologische thrillerserie die aanstaande donderdag 4 april op Netflix verschijnt. Wij blikken terug op de beste rollen van de Britse acteur.
-
‘Scoop’ toont een zwarte bladzijde in de geschiedenis van het Britse koningshuis
Netflix pakt uit met de nieuwe film ‘Scoop’, over een rampzalig interview op de BBC voor een lid van de Britse koninklijke familie. Op 16 november 2019 keek het hele land geschokt toe hoe prins Andrew met lachwekkende excuses probeerde om zeer ernstige aantijgingen te ontkennen. Pickx duikt dieper in de cast van de film over een waargebeurd verhaal.
-
Ontdek de meest memorabele personages uit 20 seizoenen ‘Grey’s Anatomy’!
‘Grey’s Anatomy’ is bezig aan zijn 20ste seizoen! Naar aanleiding van die mijlpaal blikt Pickx terug op de meest memorabele personages uit de populaire serie over een fictief ziekenhuis in Seattle.
-
Seizoen 2 van ‘Nonkels’ komt eraan
Het tweede seizoen van de succesvolle komische serie ‘Nonkels’ is vanaf vandaag te vinden op Streamz en is vanaf 18 april te zien op Play4. Het programma dat de gewone Vlaming een spiegel voorhoudt aan de hand van drie West-Vlaamse broers en absurde situatiehumor voegt ook nieuwe namen toe aan de cast.
-
Paasvakantie met deze kinderfilms in de VOD-catalogus en Pickx Mix
Ook in de VOD-catalogus van Proximus en de Pickx Mix-catalogus is het paasvakantie. De komende weken vind je er de leukste films voor de kleinsten terug voor een gezellig filmmomentje met de hele familie. Een overzicht van onze favorieten.
-
Live action remake van ‘The Incredibles’ in de maak
Disney zet al enkele jaren in op live action remakes van hun klassieke animatiefilms, en nu zijn ook de computergeanimeerde films van Pixar aan de beurt. En omdat de film in 2024 zijn twintigste verjaardag viert, zal ‘The Incredibles’ de eerste zijn die de live action-behandeling krijgt. Pickx kreeg exclusief inzicht in hoe de cast eruit zal zien.
-
De Heilige Stoel, een ‘heilige crimineel’ en zwarte komedie in april op Pickx+
Op de exclusieve zender Pickx+ kijk je in april naar de Ierse zwarte comedyreeks ‘Obituary’, de Italiaanse misdaadserie ‘Christian’ en een indringende documentaire die een blik werpt achter de schermen van het Vaticaan. Een overzicht van de niet te missen nieuwe programma’s op Pickx+ in april.
-
Seizoen 2 van het bejubelde ‘The White Lotus’ op Play4: ontdek de cast!
Het tweede seizoen van de succesreeks ‘The White Lotus’ werd net als het eerste seizoen onthaald als een pareltje van het kleine scherm. Vanaf vanavond is het vervolgseizoen van de met 15 Emmy’s bekroonde reeks te zien op Play4. Als voorsmaakje stelt Pickx alvast de cast voor. Opgelet: spoilers!
-
Met ‘Renegade Nell’ (Disney+) geeft Sally Wainwright ons opnieuw een sterke vrouwelijke hoofdrol
Schrijfster Sally Wainwright is bekend als het brein achter series met sterke vrouwelijke hoofdrollen zoals ‘Happy Valley’ en schreef ook het langverwachte ‘Renegade Nell’, dat nu te zien is op Disney+. Die serie neemt ons mee naar het Engeland van de 18e eeuw, zij het met een fleugje fantasy erbij.
-
Familiebanden in elk genre in de Pickx Mix VOD-catalogus in april
De Pickx Mix VOD-catalogus, waar abonnees met de tv-optie Pickx Mix exclusieve films en series kunnen vinden, wordt in april opnieuw aangevuld met enkele niet te missen titels. We lichten er enkele uit die aantonen dat familiebanden in elk genre centraal kunnen staan.
-
Vier Disney Channel Earth Day met Miraculous screening en Ladybug meet & greet!
22 april is de Dag van de Aarde. Voor die gelegenheid nodigen we je met het hele gezin uit op het Disney Channel Earth Day event. Klaar om Ladybug en Cat Noir te ontmoeten? Neem deel aan onze wedstrijd!
-
Van prestigereeksen tot archeologie in april via Pickx Mix
Abonnees met de tv-optie Pickx Mix krijgen in april opnieuw enkele niet te missen series en documentaires voorgeschoteld op de zenders STAR Channel, BBC First en History Channel. Deze maand staan de prestigereeks ‘FROM’, drama ‘Truelove’ en docureeks ‘Secrets in the Sand’ op het menu.
-
Deze week op Pickx+: het ontstaan van een revolutionaire F1-hypercar
Pickx+ serveert deze week een nauwgezet gedocumenteerde kroniek van ambitie, technisch vernuft en branie, met de docureeks ‘Project One: A Milestone in Automotive History’.