Zin in een Hollands avondje? Dit zijn de beste Nederlandse films

Films | Voor een gezellig filmavondje hoeven we niet noodzakelijk naar een Amerikaanse blockbuster te grijpen. Een film van eigen bodem is ook leuk, en ook bij onze Noorderburen kennen ze wat van films maken. 'De Aanslag' van Fons Rademakers (1986), 'Antonia' van Marleen Gorris (1995) en 'Karakter' van Mike van Diem (1997) kaapten zelfs een Oscar weg. Zin in een Hollands avondje? Dit zijn volgens ons de 10 beste Nederlandse films (in chronologische volgorde) ...

Door Pickx

Gepubliceerd op 02.09.16

4min

Voor een gezellig filmavondje hoeven we niet noodzakelijk naar een Amerikaanse blockbuster te grijpen. Een film van eigen bodem is ook leuk, en ook bij onze Noorderburen kennen ze wat van films maken. 'De Aanslag' van Fons Rademakers (1986), 'Antonia' van Marleen Gorris (1995) en 'Karakter' van Mike van Diem (1997) kaapten zelfs een Oscar weg. Zin in een Hollands avondje? Dit zijn volgens ons de 10 beste Nederlandse films (in chronologische volgorde) ...

Turks fruit (1973)

De brutale verfilming van de gelijknamige roman van Jan Wolkers kreeg een Oscar-nominatie voor beste niet-Engelstalige productie en betekende de doorbraak van regisseur Paul Verhoeven in Hollywood. De film vertelt het verhaal van een kunstschilder (Rutger Hauer) die een heftige romance beleeft met een jonge vrouw (een rol van de toen twintigjarige toneelschoolstudente Monique van de Ven) die aan een hersentumor sterft. Verhoevens Turks Fruit is een van de succesvolste Nederlandse bioscoopfilms aller tijden (3,5 miljoen bezoekers). Tijdens het Nederlands Filmfestival in 1999 ontving Verhoeven voor Turks Fruit een Gouden Kalf voor de Beste Nederlandse Film van de Eeuw. Daarnaast werd de film in 2007 opgenomen in de Canon van de Nederlandse Film.

Soldaat van Oranje (1977)

‘Soldaat van Oranje’ betekende de internationale doorbraak van regisseur Paul Verhoeven en acteurs Rutger Hauer en Jeroen Krabbé. De film gaat over het leven van Erik Hazelhoff Roelfzema, een Leidse student die tijdens de oorlog verzetsstrijder werd. Hoewel 'Soldaat van Oranje' in Nederland niet zo positief werd ontvangen, was men in de Verenigde Staten laaiend enthousiast. Waarschijnlijk heeft dat buitenlandse succes ertoe geleid dat de film in 2006 door filmwereld.net werd uitgeroepen tot beste Nederlandse film aller tijden.

De aanslag (1986)

Deze getrouwe verfilming van de gelijknamige roman van Harry Mulisch reconstrueert de ware toedracht van de aanslag op een NSB'er waarvan de twaalfjarige Anton Steenwijk tijdens de Tweede Wereldoorlog getuige was. Dat leidde tot de executie van zijn ouders en broer. De door Anton verdrongen gebeurtenis komt jaren later in een nieuw daglicht te staan als hij achter de ware toedracht van de aanslag komt. Tot ver na de oorlog blijven de gebeurtenissen het leven van Anton beheersen. 'De aanslag' werd onderscheiden met een Oscar voor de Beste niet-Engelstalige Film.

Flodder (1986)

De familie Flodder is een enorm onaangepaste familie die door omstandigheden terecht komt in een chique buurt. Ze komen te wonen in een mooie villa, maar het duurt niet lang voordat de eerste irritaties ontstaan tussen het gezin en de buurtbewoners. Wanneer zoon Johnny aanpapt met een buurvrouw, begint de buurman zijn eigen persoonlijke oorlog met de familie Flodder.

In 1986 maakte ‘Flodder’ heel wat los. Maar liefst 2,3 miljoen Nederlanders bekeken deze film in de bioscoop. Daarmee werd 'Flodder' een van de best bekeken Nederlandse films ooit. De film won bovendien een Gouden Kalf voor 'beste regie'.

Spoorloos (1988)

Een jong stel is op weg naar hun vakantiebestemming in Frankrijk. Bij een benzinestation gaat de vrouw wat inkopen doen en verdwijnt. Jarenlang blijft haar vriend wanhopig op zoek naar haar. Dit trekt de aandacht van de moordenaar van zijn verdwenen vriendin. Wat volgt is een onvervalst machtsspel. De psychothriller is gebaseerd op de korte roman Het Gouden Ei van Tim Krabbé. In 1988 werd de film bekroond met een Gouden Kalf voor Beste Lange Speelfilm en de Prijs van de Nederlandse Filmkritiek. In 1992 regisseerde George Sluizer zelf een Amerikaanse remake, 'The Vanishing', met Kiefer Sutherland en Sandra Bullock in de hoofdrollen.

Antonia (1995)

'Antonia' van Marleen Gorris is een lichtvoetige familiekroniek over de belevenissen van een onafhankelijke vrouw en haar excentrieke vrouwelijke nazaten. Vlak voor haar dood blikt de negentigjarige Antonia terug op de tijd - kort na de Tweede Wereldoorlog - dat ze voorgoed terugkeerde naar haar geboortedorp. Vijftig jaar leven in een kleine plattelandsgemeente passeren de revue. Antonia nestelt zich met haar tienerdochter in de oude hoeve van haar pas overleden moeder en vormt, met het verstrijken der jaren, het middelpunt van een bont communeachtig gezelschap. Tijdens de zich steeds herhalende cyclus van geboorte en dood behoudt de pronte boerin haar eigenzinnige, onbaatzuchtige levensstijl. Tenslotte sterft ze, omringt door degenen die haar dierbaar zijn, in de wetenschap dat als de lange kroniek op zijn einde loopt, niets is voltooid.

De film werd bekroond met een Gouden Kalf voor Beste Regie en Beste Actrice (Willeke van Ammelrooy) in 1995 en winnaar van de Oscar voor de Beste niet-Engelstalige film in 1996.

Karakter (1997)

In het vooroorlogse Rotterdam wordt de meedogenloze deurwaarder Dreverhaven (Jan Decleir) door menigeen gevreesd. Zijn ambitieuze en koppige bastaardzoon Katadreuffe besluit na een faillissement advocaat te worden en zet daarvoor alles aan de kant, zelfs zijn vriendinnetje. Een botsing met Dreverhaven is onvermijdelijk. De karakteristieke locaties van het Oscarwinnend speelfilmdebuut van Mike van Diem werden gevonden in onder meer Gent, Antwerpen en het Poolse Wroclaw.

De Tweeling (2002)

'De tweeling' is de verfilming van de gelijknamige bestseller van Tessa de Loo. Het drama volgt de levens van tweelingzusjes Lotte en Anna die na de dood van hun ouders, begin twintigste eeuw, van elkaar worden gescheiden. Lotte groeit op in het welgestelde milieu van haar Nederlandse tante, Anna bij haar liefdeloze Duitse oom op de boerderij. Tijdens de Tweede Wereldoorlog zoeken de zusjes elkaar op, maar de oorlog heeft hen van elkaar vervreemd. Decennia later probeert de inmiddels bejaarde Anna haar koppige zus nog één keer te zien.

'De Tweeling' werd tweemaal bekroond met een Gouden Kalf en in 2004 werd de film genomineerd voor een Oscar in de categorie 'beste buitenlandse film'.

Simon (2004)

Het noodlot brengt de homoseksuele student Camiel en vrije jongen pur sang Simon - hasjdealer en vrouwenversierder - bijeen: het begin van een onwaarschijnlijke vriendschap. Na een incident zien de twee elkaar niet meer, tot ze elkaar weer ontmoeten, op eenzelfde toevallige wijze als die eerste keer. Ze pakken de draad weer op, maar er is iets veranderd: Simon is ongeneeslijk ziek. Regisseur Eddy Terstall voegt met Simon een hoofdstuk aan zijn kroniek van het Amsterdamse stadsleven toe, hoewel hij zich deze keer zelfs over de landsgrenzen waagt. De bonte verzameling van unieke karakters vormt de basis van komische, soms absurde en ook ontroerende situaties. Acteur Cees Geel, die ruwe bolster blanke pit Simon speelt, onderging voor de film een behoorlijke metamorfose: hij kwam voor de opnamen vijftien kilo aan, die hij tijdens het draaien in zes weken ook weer kwijtraakte. Simon kreeg in 2004 vier Gouden Kalveren, de SAP Jongeren Award en ontving een Gouden Film-award.

Zwartboek (2006)

De oorlogsfilm 'Zwartboek' van Paul Verhoeven is met een budget van bijna 18 miljoen euro een van de duurste Nederlandse films ooit. Het verhaal gaat over de hachelijke verzetsavonturen van de Joodse vrouw Rachel Stein tijdens de Tweede Wereldoorlog. Aan de basis liggen diverse waargebeurde verhalen over het verzet. De film rijfde heel wat prijden in de wacht en tijdens het Nederlands Filmfestival in 2008 werd 'Zwartboek' uitgeroepen tot 'beste Nederlandse film aller tijden'.