Hoe het virus de gezondheidszorg op z’n kop zette

Gepubliceerd op 17/07/2020 in Klantenverhalen

De coronapandemie stelde onze ziekenhuizen wekenlang voor gigantische uitdagingen. Wat was de impact op onze gezondheidszorg? En hoe gaan we deze in de toekomst organiseren? Directieleden van AZ Groeninge delen hun ervaringen.

Hoe het virus de gezondheidszorg op z’n kop zette

Medisch Directeur Dr. Serge Vanderschueren en Directeur Technologie en Kwaliteit Sarah Boone van het AZ Groeninge in Kortrijk maakten vanop de eerste rij de coronacrisis mee. De eerste vraag ligt dan ook voor de hand: hoe hebben zij deze chaotische situatie organisatorisch aangepakt? “Een ziekenhuis heeft natuurlijk al noodplannen als er bijvoorbeeld een groot verkeersongeval of een ramp gebeurt”, zegt Serge.

“Maar dit was wel heel uitzonderlijk. We hebben op een vrijdag beslist om het ziekenhuis tegen maandag bijna volledig stil te leggen en ons volledig op corona te focussen. Toen we dat aan de diensthoofden communiceerden, reageerden sommigen echt met ongeloof. Zoiets was nog nooit eerder gebeurd. Nog opmerkelijker waren de eerste dagen van de lockdown, toen het eigenlijk vrij rustig was en er nog bijna geen coronagevallen binnenkwamen. Dat was surreëel. En ook: stilte voor de storm.”

Telemonitoring gebeurde deels al, maar is nu echt aan het doorbreken. Corona heeft heel die evolutie versneld.

Sarah Boone

author

Teleconsults en telemonitoring

Ook al is de crisis momenteel behoorlijk onder controle en keren we stilaan terug naar de oude situatie, het virus heeft wel degelijk een impact gehad op hoe medische dienstverlening er tegenwoordig uitziet. “Alles wat te maken heeft met ‘tele-‘ wordt nu versneld ingevoerd”, zegt Sarah. “Teleconsults bijvoorbeeld zijn voor een aantal afspraken het nieuwe normaal geworden. Heel wat medewerkers hebben ook van telewerken geproefd en voor veel van hen smaakt dat naar meer. Of telemonitoring, het op afstand opvolgen van patiënten. Dat gebeurde deels al, maar is nu echt aan het doorbreken. Corona heeft heel die evolutie versneld.”

“Medische groepsvergaderingen van bijvoorbeeld de oncologie-artsen worden nu op afstand georganiseerd”, pikt Serge in. “Dat is de nieuwe regel geworden. Ook de overheid stimuleert dat. Teleconsults werden vroeger bijvoorbeeld niet terugbetaald omdat daar geen nomenclatuur voor was voorzien. Het RIZIV heeft daar nu speciaal een nomenclatuur voor gemaakt, zodat dat wél gebeurt.”

Een digitale werkomgeving die medewerkers ondersteunt om van thuis te werken, kan een groot verschil maken voor uw bedrijf en de economie.

Hoe digitaal samenwerken ondersteunen?

Logistieke uitdaging

Ook in de behandelingsmethoden laat COVID-19 zijn sporen na. “Men leert al doende”, zegt Serge. Hij geeft als voorbeeld het gebruik van Dexamethasone bij virusinfecties, iets wat vroeger onbekend was. “Vandaag wordt het geneesmiddel toegediend en zorgt dit ervoor dat de kans op sterfte daalt met één derde. In ziekenhuizen wordt 3D-printing nu ook meer ingezet. Omdat bepaalde onderdelen niet te verkrijgen waren, werden alternatieven 3D geprint.

“We merken dat sommige afdelingen echt wel gebaat zijn bij minder mensen en meer rust. De materniteit is bijvoorbeeld typisch zo’n afdeling die wel vaart bij minder bezoekmomenten. Aan de andere kant mogen we daar ook niet in overdrijven. Eenzaamheid is nefast en we weten dat bezoek ook helend kan werken. Daar moeten we dus een balans in vinden.”

Tegelijk worden ook bepaalde interne processen in het ziekenhuis opnieuw geëvalueerd. “COVID-19 heeft zeker ook een logistieke uitdaging meegebracht”, zegt Sarah. “Heel veel zaken werden vroeger just in time aan het ziekenhuis geleverd en daar zat heel veel wegwerpmateriaal bij. Tegenwoordig kijken we steeds vaker naar herbruikbaar materiaal dat gesteriliseerd kan worden. Op die manier komt er ook een stukje duurzaamheid bij kijken. We hebben nu bijvoorbeeld ook meer aandacht voor noodstocks van bepaalde materialen. Ook dat heeft corona meegebracht.”

Ziekenhuizen zullen nog meer gaan samenwerken en netwerken vormen.

Dr Serge Vanderschueren

author

Wat wordt voor de bedrijfswereld het nieuwe normaal?

Lees hoe bedrijven verderwerken

Evolutie in de zorg: data en netwerken

Op welke manier gaat de zorg in de komende jaren nog verder evolueren en hoe heeft de gezondheidscrisis daar een hand in? “Ik weet niet of het echt met corona te maken heeft, maar waar ik absoluut van overtuigd ben, is dat het belang van data en data-analyse in ziekenhuis de komende jaren gaat exploderen”, zegt Sarah. “Alles zal in de toekomst opgemeten, opgeslagen en geanalyseerd worden, met behulp van artificiële intelligentie. Dat zal ook weer bijkomende uitdagingen meebrengen: hoe gaan we data ontsluiten? Hoe gaan we die doorgeven? En uiteraard: hoe gaan we die beveiligen? Dat worden mooie uitdagingen.”

“Ik zie twee grote tendensen de komende jaren”, zegt Serge. “Ten eerste zullen ziekenhuizen nog meer gaan samenwerken en netwerken vormen. Over het aankopen van voorraden tot het opvangen van patiënten: ik heb ongeveer elke dag contact met de zeven ziekenhuizen waarmee wij een netwerk vormen. Ten tweede denk ik dat eerste- en tweedelijnszorg nog meer naar elkaar zullen toegroeien en mekaar gaan helpen. Ik denk dan bijvoorbeeld aan de huisartsen en woonzorgcentra. Dat was al bezig, maar de coronacrisis heeft dat nog versneld. Als de pandemie één positief effect heeft gehad, is het waarschijnlijk dat wel.”

One

One is het ICT-vakblad van Proximus voor CIO’s en ICT-professionals van grote en middelgrote ondernemingen. 

Andere artikels van One